Bu dersin amacı, psikolojik yapıların ve insan davranışlarının ölçme ve değerlendirilmesinde kullanılan ölçme araçlarının tarihçesini, gelişim sürecini ve çeşitlerini, ölçek uyarlama ve ölçek geliştirme süreçlerini tanıtmak ve psikolojik danışmanlığın çeşitli alanlarında kullanılan belirli psikolojik testlerin uygulama, puanlama, yorumlama esaslarını ve psikometrik özelliklerini incelemektir
Ön Koşullar
yok
Eş Koşullar
yok
Özel Koşullar
Dersin alınabilmesi için öğrenciden beklenen asgari yeterlilikler.(Örnekler: Yabancı dil seviyesi, derse devam, önceden edindiği kurumsal yeterlilikler vs. gibi) Ayrıca derse devam zorunluluğu vardır ve 13.07.2023 tarih ve 2022-2023/04-01 sayılı Fakülte Kurulu Kararı gereğince teorik derslerin %70'ine devam zorunludur. Derse devam ile ilgili bu koşulu yerine getirmeyen öğrenciler dönem sonunda akademik takvimde belirlenen son ders günü ilan edilir ve F (Başarısız) notu verilir.
Öğretim Üyeleri
Dr. Öğr. Üyesi Sevil Momeni Shabani
Asistanlar
-
Ders Gün,Saat ve Yeri
Cuma- 10.00- 10:50 Teori, 11:00- 11:50 Uygulama, Basın Ekspres yerleşkesi B Blok, 3. Kat (302)
Görüşme Saatleri ve Yeri
Pazartesi 13:00-14:00 Basın Ekspres yerleşkesi B Blok 10.Kat (04)
Öğretim Yöntem ve Teknikleri
-Anlatım, soru cevap, demostrasyon, süpervizyon
Temel Kaynaklar
1- Yavuzer, Y., Karataş, Z. (2021). Psikolojik testler, ilkeler, uygulama ve tanıtım. Ankara: Pegem Akademi.
2- Şahin, C. (2018). Bireyi tanıma teknikleri: Psikolojik testler, test dışı teknikler. Ankara: Pegem Akademi.
3- Cohen, R. J. & Swerdlik, M. E. (2013). Psikolojik test ve değerlendirme: Testler ve ölçmeye giriş. Ankara: Nobel Yayıncılık.
4- Öner, N. (2006). Türkiye’de kullanılan psikolojik testlerden örnekler: Bir başvuru kaynağı. Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi. İstanbul.
5- Savaşır, I. & Şahin Hisli, N. (Ed.) (1997). Bilişsel - Davranışçı Terapilerde değerlendirme: Sık kullanılan ölçekler. Ankara: TPD Yayınları.
6- Drummond, R. J., Sheperis, C. J., & Jones, K. D. (2016). Assessment procedures for counselors and helping professionals. (8th Edition). New York: McGraw-Hill.
7- Ceyhun, B & Oral, N. (2003). Minnesota Çok Yönlü Kişilik Envanteri - Değerlendirme Kitabı. Çizgi Tıp Ktb.
8- Kuzgun, Y. ve Bacanlı, F. (2005). Rehberlik ve Psikolojik Danışmada kullanılan ölçme araçları ve programları dizisi. Nobel Yayın dağıtım.
Tanışma
Psikolojik Değerlendirme ve Testler
Psikolojik Testlerin Tarihçesi
Anlatım, Soru-Cevap, Demonstrasyon
2. Hafta
Psikolojik Testlerin Sınıflandırılması, Kullanım Amaçları ve Etik kurallar
Anlatım, Soru-Cevap, Demonstrasyon
3. Hafta
Psikolojik Değerlendirme Rapor Yazma
Anlatım, Soru-Cevap, Demonstrasyon
4. Hafta
Psikolojik Testlerin Özellikleri
Anlatım, Soru-Cevap, Demonstrasyon
5. Hafta
Zeka Ve Yeteneğin Değerlendirmesi
Anlatım, Soru-Cevap, Demonstrasyon
6. Hafta
Gelişimsel Değerlendirme
Anlatım, Soru-Cevap, Demonstrasyon
7. Hafta
Kişiliğin Değerlendirilmesi
Anlatım, Soru-Cevap, Demonstrasyon
8. Hafta
Ara sınav
Sınav
9. Hafta
Değer, İlgi ve Tutumların Ölçülmesi
Anlatım, Soru-Cevap, Demonstrasyon
10. Hafta
Psikolojik Danışma Alanı ve Psikolojik Testlerin Kullanımı
Anlatım, Soru-Cevap, Demonstrasyon
11. Hafta
Kariyer Psikolojik Danışma Alanı ve Psikolojik Testlerin Kullanımı
Anlatım, Soru-Cevap, Demonstrasyon
12. Hafta
Okul Psikolojik Danışma Alanı ve Psikolojik Testlerin Kullanımı
Anlatım, Soru-Cevap, Demonstrasyon
13. Hafta
Rehabilitasyon Psikolojik Danışma Alanı ve Psikolojik Testlerin Kullanımı
Anlatım, Soru-Cevap, Demonstrasyon
14. Hafta
Ruh Salığı Psikolojik Danışma Alanı ve Psikolojik Testlerin Kullanımı
Anlatım, Soru-Cevap, Demonstrasyon
15. Hafta
Aile Psikolojik Danışma Alanı ve Psikolojik Testlerin Kullanımı
Genel tekrar ve değerlendirme
Tartışma
16. Hafta
Final
Sınav
17. Hafta
Değerlendirme Ölçütleri
Ölçüt Tipleri
Adet
Yüzdesi(%)
Ara sınav(lar)
1
40
Derse Devam / Katılım
1
10
Final
1
50
ÖÇ-1
Testlerle ilgili temel kavramları tanımlar.
ÖÇ-2
Test geliştirme ve uyarlamaya ilişkin ilke ve süreçleri tanımlar.
ÖÇ-3
Psikolojik testlerin ve ölçme araçlarının tarihi ve teorik temellerini açıklar.
ÖÇ-4
Psikolojik testleri farklı ölçütlere göre sınıflandırır.
ÖÇ-5
Test geliştirme, uyarlama, uygulama ve raporlaştırma işlemlerinde dikkat edilmesi gereken sosyal, etik ve yasal süreçleri bilir.
ÖÇ-6
Eğitsel, kişisel ve sosyal rehberlik ve psikolojik danışma süreçlerine ilişkin testleri tanımlar.
ÖÇ-7
Zekâ, ilgi, yetenek, başarı, tutum ve kişilik testlerini ayırt eder.
ÖÇ-8
Zekâ, ilgi, yetenek, başarı, tutum ve kişilik testleri uygulama gerekçelerini ve sonuçlarını ilişkilendirir.
ÖÇ-9
Ulusal ve uluslararası nitelikte güvenilirliği ve geçerliliği olan standart testlerin sonuçlarını eğitsel/kişisel/sosyal rehberlik hizmetleri kapsamında anlamlandırır, yorumlar.
ÖÇ-10
Ölçme ve değerlendirme amacına (tanıma-tanılama ) uygun test(ler)i seçer.
ÖÇ-11
Eğitsel, kişisel ve sosyal rehberlik ve psikolojik danışma süreçlerine ilişkin testleri yönergelerine uygun biçimde uygular.
ÖÇ-12
Uyguladığı eğitsel, kişisel ve sosyal rehberlik ve psikolojik danışma süreçlerine ilişkin testleri, gözlem ve görüşme verilerini de dikkate alarak yorumlar ve raporlaştırır.
Program Çıktıları
PÇ-1
İnsanın yaşam boyunca bedensel, duygusal, bilişsel, ahlaki, kişilik vb. özelliklerinin gelişimini gelişim kuramları çerçevesinde açıklar. Gelişim sürecini kesintiye uğratan durumları tespit ederek gelişim dönemleri ilişkin karşılaşılacak problemlerle ilgili başa çıkma yöntemlerini tanır ve uygular.
PÇ-2
Öğretmen, yönetici, veli ve bireylerin gelişimlerine yönelik eğitim çalışmaları ve çalıştığı kuruma uygun rehberlik ve psikolojik danışmanlık programını ve etkinliklerini tasarlar, geliştirir ve uygular.
PÇ-3
Rehberlik hizmetlerini sunarken uyulması gereken mesleki etik kuralları ve yasal yükümlülükleri açıklayabilir, gelişmeleri takip eder ve bu çerçevede mesleğini icra etme farkındalığı taşır.
PÇ-4
Araştırma becerilerini meslek yaşamında karşılaşılan problemlere çözüm üretmede kullanır. Mesleki gelişimleri izlemede, literatür taramada, araştırma ve veri analizlerinde, program hazırlamada, çeşitli mesleki faaliyetlerde teknoloji altyapı ve bilişim becerilerini kullanır.
PÇ-5
Patolojik durumları, normal ve anormal davranışların neler olduğunu ifade edebilir. Ortaya çıkan davranış sorunlarını ve patolojileri doğru olarak tespit ederek gerektiğinde ilgili birimlere sevk eder.
PÇ-6
Öğrencilerin gelişimlerine ve öğrenmelerine katkı sağlamak için meslektaşları, öğretmenler, yöneticiler, aileler, sivil toplum kuruluşları, farklı birey ve kurumlar ile ortak çalışmalar yapar, projeler yürütür, etkinlikler düzenler.
PÇ-7
Eğitim ortamlarında öğrenmenin nasıl gerçekleştiğini, etkili öğrenme stratejilerini ve bunların okul, sınıf ve diğer ortamlarda nasıl kullanılacağını bilir ve etkili öğrenme süreci için uygun sınıf ve okul yönetimini bilir.
PÇ-8
Özel eğitimle ilgili temel bilgiye sahiptir ve özel eğitime ihtiyaç duyan bireyleri tespit eder, bireyselleştirilmiş eğitim programlarını oluşturur ve ilgili kurumlara yönlendirir.
PÇ-9
Temel psikolojik danışmanlık becerilerini bilir, bireyle ve grupla psikolojik danışma sürecinin aşamalarını, kullanılan yöntem ve teknikleri açıklar.
PÇ-10
Öğrencilere mesleki, eğitsel ve kişisel rehberlik yapmada kullanacağı teorileri bilir.
PÇ-11
Öğrenciyle ilgili bilgi toplamak, öğrenciyi tanımak ve öğrencinin kendini tanımasına yardım etmek için gerekli test ve test dışı teknikleri bilir, sık kullanılan test ve test dışı teknikleri uygulama, değerlendirme ve yorumlama süreçlerini açıklar.
PÇ-12
Toplumda çeşitli sorunların olduğunun farkına varabilme ve bu sorunlara duyarlılık geliştirebilir. Sosyal sorumluluk anlayışıyla topluma hizmet çalışmalarında görev alarak toplumu bilgilendirme amaçlı konferans, panel, kongre vb. etkinliklerin düzenlenmesinde sorumluluk alabilir. Toplumsal sorunlara çözüm üretmek amacıyla projeler tasarlayabilir ve bu projeleri uygulama ve sonuçlarını değerlendirebilir.
PÇ-13
Rehberlik ve psikolojik danışma alanında kazandığı bilgi ve becerileri, akademik konu içeriklerini, disiplinler arası konular, araştırma ve sorgulama yöntemleri ile ilişkilendirerek sergiler. Araştırma raporu hazırlamanın aşamalarını açıklayabilir. Temel istatistiksel teknikleri kullanabilir.
PÇ-14
Program geliştirme ve değerlendirmenin öğelerini ve süreçlerini kavrar. Program geliştirme modellerini açıklar ve program tasarlar.
PÇ-15
Klasik ve çağdaş Kişilik ve Psikolojik Danışma Kuramlarının temel kavramlarını, ilkelerini, tekniklerini, insan doğasına bakışını ve danışma sürecini açıklayabilir.
PÇ-16
Okul rehberlik servisinin çalışma ilkelerini, planlama ve takip süreçlerini, raporlama formatlarını açıklayabilir. Sınıf rehberlik etkinliklerini planlayabilir, uygulayabilir, öğrenciden geribildirim alabilir ve değerlendirme yapabilir. Bir konuda bir öğrenci veya veli kitlesine yönelik psiko-eğitsel çalışmalar yürütebilir.