Tarihi kentlerdeki mevcut yapı stoğunun sürdürülebilirlik bağlamında yeniden kullanımına olanak veren müdahalelerin, tek yapı ve çevre ölçeğinde irdelenmesi çok yönlü bir yaklaşım gerektirmektedir. Derste amaçlanan, sürdürülebilirlik kavramını mimari boyutuyla ele almak, tarihi çevre ve tek yapı korumanın gerektirdiği çok yönlü düşünmeyi sağlayacak verileri ortaya koymak, tarihi yapıların kullanımlarında süreklilik sağlamak yönünde alınacak koruma ve yeniden kullanım kararlarını Türkiye’den ve dünyadan örnek uygulamalarla tartışmaktır.
Ön Koşullar
Yok
Eş Koşullar
Yok
Özel Koşullar
Yok
Öğretim Üyeleri
-
Asistanlar
Yok
Ders Gün,Saat ve Yeri
Ders bu dönem açılmamıştır.
Görüşme Saatleri ve Yeri
-
Öğretim Yöntem ve Teknikleri
- Ders Anlatımı, Tartışma, Okuma Ödevleri ve Öğrenci Sunuşları
Temel Kaynaklar
Brand, S., How Buildings Learn : What Happens After They’re Built, New York, 1994.
Cantacuzino, S., Re-architecture: Old Buildings New Uses, London, 1989.
Cantacuzino, S., New Uses for Old Buildings, London, 1975.
Cantacuzino, S., Brand, S., Saving Old Buildings, London, 1980.
Greer, N.R., Architecture Transformed: New Life for Old Buildings, Glouster, 1998.
Highfield, D., Rehabilitation and Re-use of Old Buildings, London, 1987.
Kuban, D., Tarihi Çevre Korumanın Mimarlık Boyutu, İstanbul, 2000.
Latham, D., Creative Re-use of Buildings: Principles and Practice, Shaftesbury, 2000.
Latham, D., Creative Re-use of Buildings: Building Types: Selected Examples, Shaftesbury, 2000.
Özaslan, N., Özkut, D., Mimari Korumada Güncel Konular, Anadolu Üniversitesi, Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Yayınları, No.11, 2010.
Rabun, J. S., Kelso,R. M., Building Evaluation for Adaptive Re-use and Preservation, Wiley, 2009.
Rodwell, D., Conservation and Sustainability in Historic Cities, Blackwell Publishing, 2007.
Thiebaut, P.,Old Buildings Looking for New Use, Stuttgart, 2007.
Diğer Kaynaklar
Condon, P.M., Seven Rules for Sustainable Communities: Design Strategies for the Post-Carbon World, Washington D.C., 2010.
Kuban, D., Türkiye’de Kentsel Koruma, İstanbul, 2001.
Madran, E., Özgönül, N., Kültürel ve Doğal Değerlerin Korunması, Ankara, 2005.
Warren, J. (ed.), Context: New Buildings in Historic Settings, Oxford, 1998.
Haftalık Ders Programı
Hafta
Dersin İçeriği
Öğretim Yöntem ve Teknikleri
1. Hafta
Dersin Tanıtımı, Genel Kavramlar
Ders anlatımı ve Tartışma
2. Hafta
Sürdürülebilirlik Kavramı, Genel İlkeler
Ders anlatımı ve Tartışma
3. Hafta
Mimarlık Mirasının Tanımı, Kültür Varlığını Tanımlayan Değerler
Ders anlatımı ve Tartışma
4. Hafta
Korumayla İlgili Yasal Düzenlemeler ve Ulusal/Uluslararası Metinler
Ders anlatımı ve Tartışma
5. Hafta
Mimarlık-Sürdürülebilirlik-Koruma İlişkisi
Ders anlatımı ve Tartışma
6. Hafta
Kentsel Sürdürülebilirlik Örnekleri I
Ders anlatımı ve Tartışma
7. Hafta
Kentsel Sürdürülebilirlik Örnekleri II
Ders anlatımı ve Tartışma
8. Hafta
Alan Gezisi
Gezi
9. Hafta
Tarihi Yapının Yeniden Kullanımı, Koruma-Kullanma Dengesi, Örnekler I
Ders anlatımı ve Tartışma
10. Hafta
Tarihi Yapının Yeniden Kullanımı, Koruma-Kullanma Dengesi, Örnekler II
Ders anlatımı ve Tartışma
11. Hafta
Ödev sunuşları ve tartışma (4 öğrenci)
Öğrenci Sunumları
12. Hafta
Ödev sunuşları ve tartışma (4 öğrenci)
Öğrenci Sunumları
13. Hafta
Ödev sunuşları ve tartışma (4 öğrenci)
Öğrenci Sunumları
14. Hafta
Ödev sunuşları ve tartışma (4 öğrenci)
Öğrenci Sunumları
15. Hafta
16. Hafta
17. Hafta
Değerlendirme Ölçütleri
Ölçüt Tipleri
Adet
Yüzdesi(%)
Kısa sınav(lar)
3
20
Ödevler / Dönem Ödevi / Sunum
2
40
Derse Devam / Katılım
1
10
Final
1
30
ÖÇ-1
Sürdürülebilirlik kavramının gelişimi ve temel ilkeleri konusunda bilgi sahibi olma, (BİLGİ)
ÖÇ-2
Sürdürülebilirlik ve mimari koruma arasındaki ilişki ile ilgili bilgi sahibi olma, (BİLGİ)
ÖÇ-3
Tek yapı ve tarihi çevre korumanın sosyal, ekonomik, çevresel ve fiziksel boyutlarını sürdürülebilirlik bağlamında değerlendirebilme ve yorumlayabilme, (Beceri)
ÖÇ-4
Tarihi çevrede yeni yapı yada mevcut tarihi yapının yeniden işlevlendirilmesi süreçlerinde sürdürülebilirlik ilkelerini yorumlayabilme, (Beceri)
ÖÇ-5
Mimari mirasın koruma sorunlarını sürdürülebilirlik bağlamında eleştirel bir yaklaşımla değerlendirebilme, (Yetkinlik)
Program Çıktıları
PÇ-1
Eleştirel Düşünme: Sorgulama, soyut düşünceleri ifade edebilme, karşıt görüşleri değerlendirme, ulaşılan sonuçları benzer ölçülerle irdeleme becerisi.
PÇ-2
İletişim: Amacına uygun okuma, yazma, fikirlerini ifade edebilme; tasarım düşüncesini aktarabilecek farklı temsil ortamlarını kullanabilme becerisi.
PÇ-3
Araştırma: Tasarım sürecine ilişkin elde ettiği bilgileri karşılaştırmalı olarak değerlendirme, belgeleme ve uygulama becerisi.
PÇ-4
Tasarlama: Yaratıcı düşünme sürecinde tasarım bilgisinin yeniden üretilmesi; sürdürülebilirlik ve erişilebilirlik gibi evrensel tasarım ilkeleri bağlamında yeni ve özgün sonuçlara ulaşabilme.
PÇ-5
Dünya Mimarlığı: Dünya mimarlığını tarihsel, coğrafi ve küresel ilişkiler bağlamında anlama.
PÇ-6
Yerel Mimarlık / Kültürel Çeşitlilik: İçinde bulunulan coğrafyaya ait mimarlık oluşumlarını ve örneklerini tarihsel ve kültürel ilişkiler bağlamında anlama. Değişik kültürleri tanımlayan değer yargılarının, davranış kalıplarının, sosyal ve mekânsal örüntülerinin farklılığını anlama.
PÇ-7
Kültürel Miras ve Koruma: Kültürel miras, koruma bilinci, çevresel duyarlılık ve etik sorumluluk konularını, koruma kuramlarını ve yöntemlerini anlama.
PÇ-8
Sürdürülebilirlik: Doğal ve yapılı çevre ile ilgili bilgileri kullanarak gelecek nesiller üzerindeki istenmeyen çevresel etkileri en aza indirmek amacıyla çeşitli araçlardan yararlanarak sürdürülebilir tasarım yapma becerisi.
PÇ-9
Toplumsal Sorumluluk: Mimarın kamu yararını gözetme, tarihsel/kültürel ve doğal kaynaklara karşı saygılı olma ve yaşam kalitesini yükseltme konusundaki sorumluluğunu anlama.
PÇ-10
Doğa ve İnsan: Doğal sistemler ve yapılı çevrenin tasarımı ile insan arasındaki karşılıklı etkileşimi tüm yönleri ile anlama.
PÇ-11
Coğrafi Koşullar: Zemin koşulları, topoğrafya, bitki örtüsü, doğal afet riski vb. doğal özelliklerinin yanı sıra; kültürel, ekonomik, toplumsal özellikleri de dikkate alan yer seçimi, yerleşme ve bina tasarımı ilişkilerini anlama.
PÇ-12
Yaşam Güvenliği: Doğal afet, yangın, vb. koşullarda güvenlik ve acil durum sistemlerinin yapı ve çevre ölçeğinde temel ilkelerini anlama.
PÇ-13
Taşıyıcı Sistemler: Düşey ve yanal kuvvetlerle ayakta duran, statik ve dinamik taşıyıcı sistemlerin davranış ilkeleri ile gelişim ve uygulamalarını anlama.
PÇ-14
Yapı Fiziği ve Çevresel Sistemler: Fiziksel çevre sistemlerinin tasarımında, aydınlatma, akustik, iklimlendirme vb. yapı fiziği ve enerji kullanımı konularının temel ilkelerini ve uygun performans değerlendirme araçlarının kullanımının önemini anlama.
PÇ-15
Bina Kabuğu Sistemleri: Bina kabuğu malzemeleri ve sistemleri tasarımının temel ilkelerini uygulama yöntemlerini ve önemini anlama.
PÇ-16
Bina Servis Sistemleri: Su ve elektrik tesisatı, sirkülasyon, iletişim, güvenlik ve yangın koruma vb. servis sistemleri tasarımının temel ilkelerini anlama.
PÇ-17
Yapı Malzemeleri ve Uygulamaları: Yapı malzemelerinin teknolojik gelişimler bağlamında üretim, kullanım ve uygulamaları, çevresel etkileri ve yeniden kullanılabilirlikleri ile ilgili ilke ve standartları anlama.
PÇ-18
Bina Sistemlerinin Bütünleştirilmesi: Tasarımda, strüktürel, çevresel, güvenlik, bina kabuğu, bina servis sistemlerini değerlendirme, seçme ve bütünleştirme becerisi.
PÇ-19
Program Hazırlama ve Değerlendirme: Mimari proje programını kamu yararı gözetilerek işveren ve kullanıcı gereksinimlerine, uygun örneklere, mekânsal ve donanım gereksinimlerine, finansal sınırlandırmalara, arazi koşullarına, ilgili yasa, yönetmelik ve tasarım ölçütlerine göre hazırlama ve değerlendirme becerisi.
PÇ-20
Geniş Kapsamlı Proje Geliştirme: Çevre ve bina sistemleri ile bina teknolojilerini dikkate alarak, bir mimari projeyi farklı ölçeklerde geliştirme ve bütünleştirme becerisi.
PÇ-21
Bina Maliyetinin Gözetilmesi: Bina yapım ve kullanım maliyetine ilişkin temel etkenleri anlama.
PÇ-22
Mimar-İşveren İlişkisi: İşverenin, mal sahibinin ve kullanıcının gereksinimlerini saptama ve kamu yararıyla çelişmeyecek biçimde çözümleme sorumluluğunu anlama.
PÇ-23
Takım Çalışması ve İşbirliği: Tasarım ve uygulama projelerini başarıyla tamamlayabilmek amacıyla, proje takımı ve çok disiplinli ekiplerle işbirliği içinde çalışma becerisi.
PÇ-24
Proje Yönetimi: Mimari proje alma yöntemleri, danışmanların seçimi, proje ekiplerinin oluşturulması, proje teslim yöntemleri, hizmet sözleşmeleri vb. konuları anlama.
PÇ-25
Uygulama Yönetimi: Finans yönetimi, iş planlaması, kalite yönetimi, risk yönetimi, tartışma, uzlaşma vb. mimari uygulama sürecinin temel ilkelerini anlama.
PÇ-26
Liderlik: Toplumun çevresel, sosyal ve estetik duyarlılıklarını gözeterek, yapı tasarımı ve uygulama süreçlerini örgütleme ve geliştirme yöntemlerini anlama.
PÇ-27
Yasal Haklar ve Sorumluluklar: Mimarın mesleki haklarında, topluma ve işverenine karşı sorumluluklarında belirleyici rolü olan yasal çerçeveyi anlama.
PÇ-28
Meslek Pratiği: Mesleki gelişimde meslek öncesi pratiğin rolünü, işveren ve stajyerin karşılıklı hak ve sorumluluklarını anlama.
PÇ-29
Meslek Etiği: Mimari tasarım ve uygulamada toplumsal, politik ve kültürel öğelere ilişkin mesleki yargıların oluşumu için gereken etik yaklaşımları anlama.