Bu dersin amacı halkbilimini, çok kültürlülüğü ve kültürel stratejileri tanımak ve araştırma-derleme yapmaktır.
Ön Koşullar
yok
Eş Koşullar
yok
Özel Koşullar
Dersin alınabilmesi için öğrenciden beklenen asgari yeterlilikler.(Örnekler: Yabancı dil seviyesi, derse devam, önceden edindiği kurumsal yeterlilikler vs. gibi)
Öğretim Üyeleri
Dr. Öğr. Üyesi Serdar Gürçay
Asistanlar
Ders Gün,Saat ve Yeri
Pazartesi 15.00-17.00 arasında AK4B0810 numaralı sınıfta yapılacaktır.
Görüşme Saatleri ve Yeri
Salı, 15.00-15.30 İKÜ 3D11 numaralı ofis
Öğretim Yöntem ve Teknikleri
-Anlatım
-Tartışma
-Soru-Yanıt
-Uygulama-Alıştırma
-Sorun/Problem Çözme
Temel Kaynaklar
- Halkbilimi Kuramları ve Araştırma Yöntemleri Tarihine Giriş, Özkul Çobanoğlu, Akçağ Yayınevi, 2. baskı, Ankara, 2002.
- “Araştırma Yöntemleri”, Türk Halk Edebiyatı El Kitabı, Metin Ekici, editör: M. Öcal Oğuz, Grafiker Yayınları, Ankara, 2004.
- Sahada Folklor Derleme Metotları, Kenneth S. Goldstein, çev. Ahmet E. Uysal, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 2. baskı, Ankara, 1983.
- 100 Soruda Türk Folkloru, Pertev Naili Boratav, Gerçek Yayınevi, 2. baskı, İstanbul.
- Türk Halkbilimi, Erman Artun, Karahan Kitabevi, 7. Baskı, Adana, 2011, 512 s.
- Anadolu Halk Resimleri, Malik Aksel, Kapı Yay., İstanbul, 2013.
- Yemek Kitabı, Tarih-Halkbilimi-Edebiyat, haz. Sabri Koz, Kitabevi Yayınları, İstanbul, 2004
Diğer Kaynaklar
- “Anadolu Örf ve Âdetlerinde Eski Kültürlerin İzleri”, Hilmi Ziya Ülken, Ankara Üniversitesiİlâhiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: XVII, Ankara, 1969, s. 1-28.
- Türk Evi, Önder Küçükerman, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 2005.
- Türk İslâm Mesken Mimarisinde Erzurum Evleri, Haşim Karpuz, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1984, 184 s.
Haftalık Ders Programı
Hafta
Dersin İçeriği
Öğretim Yöntem ve Teknikleri
1. Hafta
Halk kavramı, halkbiliminin mahiyeti, temel araştırma alanları.
anlatım
2. Hafta
Halkbilimi çalışmalarının tarihçesi. Avrupa halk edebiyatı çalışmaları tarihi ve bazı ülkelerdeki uygulamalar. Türk halkbilimi çalışmaları tarihi.
anlatım
3. Hafta
Halkbilimi alan araştırması yöntemleri. Derlemede öncelikli yerler. Derlemenin hazırlık ve planlama safhası. Gözlem yoluyla derleme yöntemleri. Bu yöntemin olumlu ve olumsuz yönleri.
tartışma
4. Hafta
Görüşme yoluyla derleme yöntemleri. Bu yöntemin olumlu ve olumsuz yönleri.
anlatım
5. Hafta
Anket metodunun özellikleri. Çeşitli konulara göre anket sorularının hazırlanması. Öğrencilerin anket hazırlamasının önceden ödev verilerek sağlanması, anket sorularının derste okutulup tartışılması.
anlatım-tartışma- uygulama
6. Hafta
Türkiye’deki halk kültürünün tarihî, coğrafî ve etnik katmanları, örnekleri.
anlatım-tartışma
7. Hafta
Eski Türk kültürünün günümüz halk kültüründeki izlerinin açıklanması.
anlatım-tartışma
8. Hafta
Beslenme kültürü ve dünya mutfak kültürlerinin genel özelliklerinin açıklanması.
anlatım-sorun çözme
9. Hafta
Türk mutfak kültürünün temel özellikleri. Türk yemek çeşitlerinin tanıtılması.
anlatım-sorun çözme
10. Hafta
Halk resmi. Halk hikâyelerinde, cami ve konak duvarlarında nasıl yer alır? Büyü amacıyla kullanılan halk resimlerinin örnekleri ve özellikleri.
anlatım-sorun çözme
11. Hafta
Halk mimarisi olarak sivil mimariden bahsedilebilir mi? Orta Asya çadırlarının yerleşimi ve yapısı ile Anadolu’daki evlerin benzerlikleri nelerdir? Anadolu evlerinin (Erzurum, Kars, Bingöl, Sivas) karakteristik özellikleri.
anlatım-sorun çözme
12. Hafta
Bayramlar, tören, ayin arasındaki farklar. Bayram çeşitleri, törensel yapıları ve bunlarla ilgili inanışlar. Bayramlarla ilgili inanışların antropolojik açıklamalarının yapılması.
anlatım-sorun çözme
13. Hafta
Nevruz, Hıdrellez, koç katımı, saya bayramının kökenleri, sosyal işlevlerinin açıklanması
anlatım-sorun çözme
14. Hafta
Oyunlar, çeşitleri, sosyal işlevleri.
sorun çözme
15. Hafta
final haftası
16. Hafta
final haftası
17. Hafta
final haftası
Değerlendirme Ölçütleri
Ölçüt Tipleri
Adet
Yüzdesi(%)
Ödevler / Dönem Ödevi / Sunum
1
20
Derse Devam / Katılım
1
15
Sunum
1
15
Final
1
30
ÖÇ-1
Halkbiliminin çalışma alanını bilir.
ÖÇ-2
Sahada araştırma teknikleri bilir ve uygular.
ÖÇ-3
Türk bayramlarının kökenlerini ve sosyal işlevlerini bilir.
ÖÇ-4
Halk resminin modern resme etkisini değerlendirir.
ÖÇ-5
Türk çocuk oyunlarının sosyal, bilişsel, fizyolojik etkilerini değerlendirir.
ÖÇ-6
Halk mimarisinin günümüz yapı sektöründeki etkisini yorumlar.
ÖÇ-7
Türk beslenme kültürünün dünya mutfağındaki yerini yorumlar.
ÖÇ-8
Türkiye’deki halk inanışlarının kökenindeki Şamanizm unsurlarını değerlendirir.
Program Çıktıları
PÇ-1
PÇ 1.Türk dilini ses bilgisi, yapı-şekil bilgisi, söz dizimi ve anlam bilgisi bakımından inceleyerek; Türkçeyi doğru, güzel ve anlaşılır bir şekilde kullanma becerisine ulaşır.
PÇ-2
PÇ 2. Türk Dili ve Edebiyatının metinlerini başlangıcından günümüze kadar edebi ve filolojik açıdan değerlendirebilir. Batı edebiyatı metinleri ile karşılaştırma olanağı bulur.
PÇ-3
PÇ 3. Halk bilimi (folklor) alanında derleme ve araştırma yapabilir.
PÇ-4
PÇ 4. Atatürk İlkeleri ve inkılâpları konusunda bilgi edinir.
PÇ-5
PÇ 5. Türk Dili ve Edebiyatı alanında yazılmış temel eserleri tanır; Türk dilinin tarihsel gelişimini temsil eden örnek metinleri okur ve bilimsel çeviriyazı alfabesine aktarır.
PÇ-6
PÇ 6. Türk Dili ve Edebiyatı Programında kullanılan ve güncel bilgileri içeren ders materyallerine, araştırma metotlarına, bilgi ve teorilerine sahiptir.
PÇ-7
PÇ 7. Türk Dili ve Edebiyatı Programında edindiği bilgi ve teorileri; eğitim-öğretim, araştırma ve kamusal hizmet alanlarında, kullanır ve uygular.
PÇ-8
PÇ 8. Alan içinde karşılaşılan problemlere bireysel çalışmalarıyla çözümler üretir ve bir çalışma ekibi üyesi olarak sorumluluk alır.
PÇ-9
PÇ 9. Türk Dili ve Edebiyatı Programı ile ilgili sorunları analiz ederek, sorunlara yönelik çözümleri somut verilerle destekler ve bu verileri ilgili alandaki uzmanlarla paylaşır.
PÇ-10
PÇ 10. Türk Dili ve Edebiyatı alanında gerçekleştirilen çeşitli kültürel, sosyal ve sanatsal etkinliklere katılır, bu etkinliklerde görev alır.
PÇ-11
PÇ 11. En az bir yabancı dili bilerek alanındaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri toplar, çözümler ve yorumlar.
PÇ-12
PÇ 12. Çağdaş ve klasik edebiyat bilgi ve teorilerini, belirli akımlar ve kuramlar çerçevesinde değerlendirir, edebiyat ve dilbilim açısından eleştiri yapar.
PÇ-13
PÇ 13. Bilgisayar, bilişim ve bilgi teknolojilerini alanı için verimli bir şekilde kullanır.
PÇ-14
PÇ 14. Yaşam boyu öğrenme gerekliliği bilincini kazanır.
PÇ-15
PÇ 15. Türk Dili ve Edebiyatı alanında akademik düzeyde araştırma ve çalışma yapabilmenin temel bilgi ve becerilerine sahip olur.
PÇ-16
PÇ 16. Türk Dili ve Edebiyatı alanında mesleki sorumluluk ve etik değerleri gözetir.
