Halk Bilimi’nin kapsamını, dünyada ve Türkiye’de tarihçesini, sahada inceleme yöntemlerini öğrenip halk inanışları üzerinde çözümleme yapmayı öğrenmektir.
Ön Koşullar
XXX Ders Adı...
Eş Koşullar
XXX Ders Adı...
Özel Koşullar
Dersin alınabilmesi için öğrenciden beklenen asgari yeterlilikler.(Örnekler: Yabancı dil seviyesi, derse devam, önceden edindiği kurumsal yeterlilikler vs. gibi)
Öğretim Üyeleri
Asistanlar
Ders Gün,Saat ve Yeri
Pazartesi 15.00-17.00 4B-07-09
Görüşme Saatleri ve Yeri
Ataköy Yerleşkesi, 4A-02
Öğretim Yöntem ve Teknikleri
-Anlatım
-Tartışma
-Soru-Yanıt
-Uygulama-Alıştırma
-Sorun/Problem Çözme
Temel Kaynaklar
- Halkbilimi Kuramları ve Araştırma Yöntemleri Tarihine Giriş, Özkul Çobanoğlu, Akçağ Yayınevi, 2. baskı, Ankara, 2002.
- “Araştırma Yöntemleri”, Türk Halk Edebiyatı El Kitabı, Metin Ekici, editör: M. Öcal Oğuz, Grafiker Yayınları, Ankara, 2004.
- Sahada Folklor Derleme Metotları, Kenneth S. Goldstein, çev. Ahmet E. Uysal, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 2. baskı, Ankara, 1983.
- 100 Soruda Türk Folkloru, Pertev Naili Boratav, Gerçek Yayınevi, 2. baskı, İstanbul.
- Türk Halkbilimi, Erman Artun, Karahan Kitabevi, 7. Baskı, Adana, 2011, 512 s.
- Mitolojiden Efsaneye, Muharrem Kaya, Bağlam Yay., 3. İstanbul, 2015, 215 s.
- Doğu Anadolu’da Eski Türk İnançlarının İzleri, Yaşar Kalafat,
- Büyü Dünyası, CD, Coşkun Aral,
- Elemterefiş, Anadolu’da Büyü ve İnanışlar, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2004.
- “Anadolu’daki Halk Hekimliğinde Eski Türk İnançlarının İzleri”, Muharrem Kaya, Folklor/Edebiyat,
Diğer Kaynaklar
-- Türk Mitolojisinin Ana Hatları, Yaşar Çoruhlu,
- Tarihte ve Bugün Şamanizm, Abdülkadir İnan,
- Türk Mitolojisi, Bahaeddin Ögel,
Haftalık Ders Programı
Hafta
Dersin İçeriği
Öğretim Yöntem ve Teknikleri
1. Hafta
Halk kavramı, halkbiliminin mahiyeti, temel araştırma alanları.
anlatım
2. Hafta
Halkbilimi çalışmalarının tarihçesi. Avrupa halk edebiyatı çalışmaları tarihi ve bazı ülkelerdeki uygulamalar. Türk halkbilimi çalışmaları tarihi.
anlatım
3. Hafta
Halkbilimi alan araştırması yöntemleri. Derlemede öncelikli yerler. Derlemenin hazırlık ve planlama safhası. Gözlem yoluyla derleme yöntemleri. Bu yöntemin olumlu ve olumsuz yönleri.
tartışma
4. Hafta
Görüşme yoluyla derleme yöntemleri. Bu yöntemin olumlu ve olumsuz yönleri.
anlatım
5. Hafta
Anket metodunun özellikleri. Çeşitli konulara göre anket sorularının hazırlanması. Öğrencilerin anket hazırlamasının önceden ödev verilerek sağlanması, anket sorularının derste okutulup tartışılması.
Evren, güneş, ay, yıldızlar, evrenin sonu, öte dünya üzerine inanışların neler olduğu belirtildikten sonra bunların eski Türk inançlarıyla, toplumsal yapıyla bağlarının açıklanması. Bunlarla ilgili mitolojik bilgilerin verilmesi.
anlatım-tartışma
8. Hafta
İnsan ve insan vücudu ile ilgili inanışların belirtilmesi. Irk, soy, din, mezhep çeşitlenmeleriyle ilgili inanışlardan örnekler ve bunun arkasında yatan “ötekileştirme” mantığının izah edilmesi.
anlatım-sorun çözme
9. Hafta
Tabiatüstü güçleri olan insanlar, ermişler ve türbe ziyaretleriyle ilgili inanışlardan örnekler verdikten sonra bu türden inanışların eski Türk inanışlarıyla olan bağlantılarının açıklanması.
anlatım-sorun çözme
10. Hafta
Dağ, kaya, su kaynağı, göl, ırmak, bitki, hayvan, konut, eski yapı, maden kuyusu ve örenle ilgili inanışlardan örnekler verdikten sonra bu türden inanışların eski Türk inanışlarıyla olan bağlantılarının açıklanması. Dağ, kaya, su kaynağı, göl, ırmak, bitki, hayvan, konut, eski yapı, maden kuyusu ve örenle ilgili inanışlardan örnekler verdikten sonra bu türden inanışların eski Türk inanışlarıyla olan bağlantılarının açıklanması.
anlatım-sorun çözme
11. Hafta
Uğur, bereket, yorum, fal, nazar, ocak, üfürük, efsun, muska ve büyü kavramlarının açıklanması. Büyünün çeşitlerinin ve büyü inanışındaki temel mantığın izah edilmesi.
anlatım-sorun çözme
12. Hafta
Büyü konusuyla ilgili Haberci programının “Büyü” VCD’sinin öğrenciye izletilmesi ve gerekli açıklamaların yapılması. Elemterefiş, Anadolu’da Büyü ve İnanışlar adlı sergi kataloğunda resimlerin öğrenciye gösterilerek gerekli açıklamaların yapılması.
anlatım-sorun çözme
13. Hafta
Halk takvimi ve halk hekimliği kavramlarının ve bilgisinin açıklanması. Halk hekimliğinde görülen büyüye dayalı inanışların ve uygulamaların eski Türk inançlarıyla olan bağlarının izah edilmesi.
anlatım-sorun çözme
14. Hafta
Kişi ad ve lakaplarının, sayıların inançlarla olan bağlantısının açıklanması.
sorun çözme
15. Hafta
Final haftası
16. Hafta
Final haftası
17. Hafta
Final haftası
Değerlendirme Ölçütleri
Ölçüt Tipleri
Adet
Yüzdesi(%)
ÖÇ-1
Halkbiliminin çalışma alanını bilir.
ÖÇ-2
Sahada araştırma teknikleri bilir ve uygular.
ÖÇ-3
Gök cisimleriyle ilgili halk inanışlarını bilir, bunun kökenlerini açıklar.
ÖÇ-4
Irk, soy, din, mezhep farklılıklarıyla ilgili inanışların ötekileştirme amacını görür.
ÖÇ-5
Ermişler ve türbelerle ilgili inanışların ata kültüyle ilgili olduğunu yorumlar.
ÖÇ-6
Dağ, ağaç, göl, ırmak gibi tabiat unsurlarıyla ilgili inanışların kökenindeki animizmi açıklar.
ÖÇ-7
Büyü mantığını, çeşitlerini açıklar, büyüsel amaçlı âdet ve inanışları değerlendirir.
ÖÇ-8
Türkiye’deki halk inanışlarının kökenindeki Şamanizm unsurlarını değerlendirir.
Program Çıktıları
PÇ-1
PÇ 1.Türk dilini ses bilgisi, yapı-şekil bilgisi, söz dizimi ve anlam bilgisi bakımından inceleyerek; Türkçeyi doğru, güzel ve anlaşılır bir şekilde kullanma becerisine ulaşır.
PÇ-2
PÇ 2. Türk Dili ve Edebiyatının metinlerini başlangıcından günümüze kadar edebi ve filolojik açıdan değerlendirebilir. Batı edebiyatı metinleri ile karşılaştırma olanağı bulur.
PÇ-3
PÇ 3. Halk bilimi (folklor) alanında derleme ve araştırma yapabilir.
PÇ-4
PÇ 4. Atatürk İlkeleri ve inkılâpları konusunda bilgi edinir.
PÇ-5
PÇ 5. Türk Dili ve Edebiyatı alanında yazılmış temel eserleri tanır; Türk dilinin tarihsel gelişimini temsil eden örnek metinleri okur ve bilimsel çeviriyazı alfabesine aktarır.
PÇ-6
PÇ 6. Türk Dili ve Edebiyatı Programında kullanılan ve güncel bilgileri içeren ders materyallerine, araştırma metotlarına, bilgi ve teorilerine sahiptir.
PÇ-7
PÇ 7. Türk Dili ve Edebiyatı Programında edindiği bilgi ve teorileri; eğitim-öğretim, araştırma ve kamusal hizmet alanlarında, kullanır ve uygular.
PÇ-8
PÇ 8. Alan içinde karşılaşılan problemlere bireysel çalışmalarıyla çözümler üretir ve bir çalışma ekibi üyesi olarak sorumluluk alır.
PÇ-9
PÇ 9. Türk Dili ve Edebiyatı Programı ile ilgili sorunları analiz ederek, sorunlara yönelik çözümleri somut verilerle destekler ve bu verileri ilgili alandaki uzmanlarla paylaşır.
PÇ-10
PÇ 10. Türk Dili ve Edebiyatı alanında gerçekleştirilen çeşitli kültürel, sosyal ve sanatsal etkinliklere katılır, bu etkinliklerde görev alır.
PÇ-11
PÇ 11. En az bir yabancı dili bilerek alanındaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri toplar, çözümler ve yorumlar.
PÇ-12
PÇ 12. Çağdaş ve klasik edebiyat bilgi ve teorilerini, belirli akımlar ve kuramlar çerçevesinde değerlendirir, edebiyat ve dilbilim açısından eleştiri yapar.
PÇ-13
PÇ 13. Bilgisayar, bilişim ve bilgi teknolojilerini alanı için verimli bir şekilde kullanır.
PÇ-14
PÇ 14. Yaşam boyu öğrenme gerekliliği bilincini kazanır.
PÇ-15
PÇ 15. Türk Dili ve Edebiyatı alanında akademik düzeyde araştırma ve çalışma yapabilmenin temel bilgi ve becerilerine sahip olur.
PÇ-16
PÇ 16. Türk Dili ve Edebiyatı alanında mesleki sorumluluk ve etik değerleri gözetir.
