Lisans
Fen-Edebiyat Fakültesi
Türk Dili ve Edebiyatı
Anlık RSS Bilgilendirmesi İçin Tıklayınız.Düzenli bilgilendirme E-Postaları almak için listemize kaydolabilirsiniz.


Türk Tören ve Bayramları

Ders KoduYarıyıl Ders Adı T/U/L Türü Öğrenim Dili AKTS
TDEB405 Türk Tören ve Bayramları 2/0/0 SA Türkçe 3
Dersin Amacı


Halk Bilimi’nin kapsamını, dünyada ve Türkiye’de tarihçesini, sahada inceleme yöntemlerini öğrenip doğum, sünnet, evlilik, ölüm gibi geçiş törenleri, dini, milli, mevsimlik bayramlar üzerinde çözümleme yapmayı öğrenmektir.

Ön Koşullar XXX Ders Adı...
Eş Koşullar XXX Ders Adı...
Özel Koşullar Dersin alınabilmesi için öğrenciden beklenen asgari yeterlilikler.(Örnekler: Yabancı dil seviyesi, derse devam, önceden edindiği kurumsal yeterlilikler vs. gibi)
Öğretim Üyeleri Dr. Öğr. Üyesi Serdar Gürçay
Asistanlar
Ders Gün,Saat ve Yeri Çarşamba, 11:00-13:00, AK3B0810
Görüşme Saatleri ve Yeri Çarşamba 13:00-15:00, 4A02
Öğretim Yöntem ve Teknikleri -Anlatım

-Tartışma

-Soru-Yanıt

-Uygulama-Alıştırma 

-Sorun/Problem Çözme
Temel Kaynaklar

- Halkbilimi Kuramları ve Araştırma Yöntemleri Tarihine Giriş, Özkul Çobanoğlu, Akçağ Yayınevi, 2. baskı, Ankara, 2002.

- “Araştırma Yöntemleri”, Türk Halk Edebiyatı El Kitabı, Metin Ekici, editör: M. Öcal Oğuz, Grafiker Yayınları, Ankara, 2004.

- Sahada Folklor Derleme Metotları, Kenneth S. Goldstein, çev. Ahmet E. Uysal, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 2. baskı, Ankara, 1983.

- 100 Soruda Türk Folkloru, Pertev Naili Boratav, Gerçek Yayınevi, 2. baskı, İstanbul.

- Türk Halkbilimi, Erman Artun, Karahan Kitabevi, 7. Baskı, Adana, 2011, 512 s.

- Türk Halkbilimi, Sedat Veyis Örnek, Kültür Bakanlığı Yay., Ankara, 1995, 264 s.

Diğer Kaynaklar

- Anadolu Folklorunda Ölüm, Sedat Veyis Örnek, AÜ DTCF Yay., 2. bs., Ank., 1979, 149 s.

- Geleneksel Kültürümüzde Çocuk, Sedat Veyis Örnek, T. İş Bank. Kül. Yay., Ank., 1979, XXVIII+413 s.

- Evlilik Akrabalık Türleri, Ali Rıza Balaman, İleri Kitap Yay., 1. bs., İzmir, 1982, 140 s.

Haftalık Ders Programı
Hafta Dersin İçeriği Öğretim Yöntem ve Teknikleri
1. Hafta Halk kavramı, halkbiliminin mahiyeti, temel araştırma alanları. anlatım
2. Hafta Halkbilimi çalışmalarının tarihçesi. Avrupa halk edebiyatı çalışmaları tarihi ve bazı ülkelerdeki uygulamalar. Türk halkbilimi çalışmaları tarihi. anlatım
3. Hafta Halkbilimi alan araştırması yöntemleri. Derlemede öncelikli yerler. Derlemenin hazırlık ve planlama safhası. Gözlem yoluyla derleme yöntemleri. Bu yöntemin olumlu ve olumsuz yönleri. tartışma
4. Hafta Görüşme yoluyla derleme yöntemleri. Bu yöntemin olumlu ve olumsuz yönleri. anlatım
5. Hafta Anket metodunun özellikleri. Çeşitli konulara göre anket sorularının hazırlanması. Öğrencilerin anket hazırlamasının önceden ödev verilerek sağlanması, anket sorularının derste okutulup tartışılması. anlatım-tartışma- uygulama
6. Hafta Geçiş törenlerinin önemi, sosyal işlevleri. Çocuk isteyen ve istemeyen kadınlar, erkekler neler yapar? Doğum sırasında ve sonrasında neler yapılır? Bu uygulamaların temelinde inançlar nelerdir? Umay ve al karısı inanışlarının eski Türk inançlarıyla olan bağlarının açıklanması. anlatım-tartışma
7. Hafta Çocuğa nelere göre ad verilir? Çocuk görme, diş hediği, çocuğu nazardan koruma ile ilgili uygulama ve inanışların örneklerle anlatılıp gerekli izahlarının yapılması. Bu uygulamaların sosyal dayanışma ve fizyolojik varlığın toplumca kabul edilmesiyle ilgili işlevlerin açıklanması. anlatım-tartışma
8. Hafta Sünnetin antropolojik ve sosyal açıdan işlevlerinin izahı. Erginleme törenlerinin açıklanması. Sünnet töreninin aşamalarının anlatılması. Okula başlama töreni, amin alayı. anlatım-sorun çözme
9. Hafta Evliliğin antropolojik açıdan işlevlerinin açıklanması. Evlilik çeşitleri. Evlilik törenlerinin aşamaları. anlatım-sorun çözme
10. Hafta Evlenmeyle ilgili ritüel ve büyüsel içerikli işlemlerin örnek verilip açıklanması. Düğün sonrası gelinlik, güveylik töreleri. anlatım-sorun çözme
11. Hafta Geçiş dönemi töreni olması dolayısıyla gurbete çıkma, askere gitme, hacca gitme ve hacdan dönme ile ilgili inanış ve uygulamaların örneklendirilmesi, sosyal işlevlerinin açıklanması. anlatım-sorun çözme
12. Hafta Ölüm öncesinde yapılan işlemler, kaçınmalar ve inanışların örnek verilip gerekli izahlarının yapılması. anlatım-sorun çözme
13. Hafta Ölüm sırası ve ölüm sonrasında yapılan işlemler, kaçınmalar ve inanışların örnek verilip gerekli izahlarının yapılması. sorun çözme
14. Hafta Ağıt geleneğinin temel özellikleri.
15. Hafta Final haftası
16. Hafta Final haftası
17. Hafta Final haftası
Değerlendirme Ölçütleri
Ölçüt Tipleri Adet Yüzdesi(%)
Ödevler / Dönem Ödevi / Sunum 1 40
Final 1 60


ÖÇ-1Halkbiliminin çalışma alanını bilir.
ÖÇ-2Sahada araştırma teknikleri bilir ve uygular.
ÖÇ-3Türk geçiş törenlerinin kökenlerini ve sosyal işlevlerini bilir.
ÖÇ-4Türk çocuk doğumu geleneklerinin yapısını, işlevlerini değerlendirir.
ÖÇ-5Türk isim verme geleneğinin toplumdaki rolünü yorumlar.
ÖÇ-6Evlilik kurumunun sosyal hayattaki işlevini değerlendirir.
ÖÇ-7Türk evlilik geleneklerinin yapısını, aşamalarını bilir, yöresel farklılıklar üzerine karşılaştırma yapar.
ÖÇ-8Türkiye’deki ölüm gelenekleri ve inanışlarının kökenindeki Şamanizm unsurlarını değerlendirir.
Program Çıktıları
PÇ-1PÇ 1.Türk dilini ses bilgisi, yapı-şekil bilgisi, söz dizimi ve anlam bilgisi bakımından inceleyerek; Türkçeyi doğru, güzel ve anlaşılır bir şekilde kullanma becerisine ulaşır.
PÇ-2PÇ 2. Türk Dili ve Edebiyatının metinlerini başlangıcından günümüze kadar edebi ve filolojik açıdan değerlendirebilir. Batı edebiyatı metinleri ile karşılaştırma olanağı bulur.
PÇ-3PÇ 3. Halk bilimi (folklor) alanında derleme ve araştırma yapabilir.
PÇ-4PÇ 4. Atatürk İlkeleri ve inkılâpları konusunda bilgi edinir.
PÇ-5PÇ 5. Türk Dili ve Edebiyatı alanında yazılmış temel eserleri tanır; Türk dilinin tarihsel gelişimini temsil eden örnek metinleri okur ve bilimsel çeviriyazı alfabesine aktarır.
PÇ-6PÇ 6. Türk Dili ve Edebiyatı Programında kullanılan ve güncel bilgileri içeren ders materyallerine, araştırma metotlarına, bilgi ve teorilerine sahiptir.
PÇ-7PÇ 7. Türk Dili ve Edebiyatı Programında edindiği bilgi ve teorileri; eğitim-öğretim, araştırma ve kamusal hizmet alanlarında, kullanır ve uygular.
PÇ-8PÇ 8. Alan içinde karşılaşılan problemlere bireysel çalışmalarıyla çözümler üretir ve bir çalışma ekibi üyesi olarak sorumluluk alır.
PÇ-9PÇ 9. Türk Dili ve Edebiyatı Programı ile ilgili sorunları analiz ederek, sorunlara yönelik çözümleri somut verilerle destekler ve bu verileri ilgili alandaki uzmanlarla paylaşır.
PÇ-10PÇ 10. Türk Dili ve Edebiyatı alanında gerçekleştirilen çeşitli kültürel, sosyal ve sanatsal etkinliklere katılır, bu etkinliklerde görev alır.
PÇ-11PÇ 11. En az bir yabancı dili bilerek alanındaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri toplar, çözümler ve yorumlar.
PÇ-12PÇ 12. Çağdaş ve klasik edebiyat bilgi ve teorilerini, belirli akımlar ve kuramlar çerçevesinde değerlendirir, edebiyat ve dilbilim açısından eleştiri yapar.
PÇ-13PÇ 13. Bilgisayar, bilişim ve bilgi teknolojilerini alanı için verimli bir şekilde kullanır.
PÇ-14PÇ 14. Yaşam boyu öğrenme gerekliliği bilincini kazanır.
PÇ-15PÇ 15. Türk Dili ve Edebiyatı alanında akademik düzeyde araştırma ve çalışma yapabilmenin temel bilgi ve becerilerine sahip olur.
PÇ-16PÇ 16. Türk Dili ve Edebiyatı alanında mesleki sorumluluk ve etik değerleri gözetir.
Alan Yeterlilikleri Matrisi
Program Çıktıları - Öğrenim Çıktıları Matrisi
--
 PÇ 1PÇ 2PÇ 3PÇ 4PÇ 5PÇ 6PÇ 7PÇ 8PÇ 9PÇ 10PÇ 11PÇ 12PÇ 13PÇ 14PÇ 15PÇ 16
ÖÇ 1                
ÖÇ 2                
ÖÇ 3                
ÖÇ 4                
ÖÇ 5                
ÖÇ 6                
ÖÇ 7                
ÖÇ 8