Mitoloji kavramını, Türk mitolojisinin teogonik yapısını öğrenip halk inanışları, halk edebiyatı, modern sanat eserleri üzerinde çözümleme yapmayı öğrenmektir.
Ön Koşullar
XXX Ders Adı...
Eş Koşullar
XXX Ders Adı...
Özel Koşullar
Dersin alınabilmesi için öğrenciden beklenen asgari yeterlilikler.(Örnekler: Yabancı dil seviyesi, derse devam, önceden edindiği kurumsal yeterlilikler vs. gibi)
Öğretim Üyeleri
Prof. Dr. Muharrem Kaya
Asistanlar
Ders Gün,Saat ve Yeri
Pazartesi, 15:00-16:45, 1B-16
Görüşme Saatleri ve Yeri
2018-2019 Bahar döneminde bu ders teklif edilmemiştir.
Öğretim Yöntem ve Teknikleri
-Anlatım
-Tartışma
-Soru-Yanıt
-Uygulama-Alıştırma
-Sorun/Problem Çözme
Temel Kaynaklar
-Mitolojiden Efsaneye, Türk Mitolojisinin Türkiye’deki Efsanelerde İzleri, Bağlam Yay., İstanbul, 2007, 215 s.
- Manas’ın Yolculuğu, Muharrem Kaya, Bilge Karınca Yay., İstanbul, 2014.
- Kahramanın Sonsuz Yolculuğu, Joseph Campbell, Kabalcı Yayınevi, İstanbul, 1
-Antik Dünyada ve Geleneksel Toplumlarda Dinler ve Mitolojiler Sözlüğü, yöneten: Yves Saint Bonnefoy, 2 Cilt, Türkçe haz.: Levent Yılmaz, Dost Kitabevi, Ankara, 2000, 1215 s.
-Mitlerin Özellikleri, Mircea Eliade, çev. Sema Rifat, Simavi Yayınları, İstanbul, 1993, 192 s.
-Şamanizm, Mircea Eliade, çev. İsmet Birkan, İmge Kitabevi, Ankara, 1999, 560 s.
-Tarihte ve Bugün Şamanizm, Abdülkadir İnan, Türk Tarih Kurumu Yayınevi, 3. baskı, Ankara, 1986, 241 s.
-Türk Kozmolojisine Giriş, Emel Esin, Kabalcı Yayınevi, İstanbul, 2001, 198 s.
-Türk Mitolojisi, Bahaeddin Ögel, 2 Cilt, Türk Tarih Kurumu Yayınevi, Ankara, 1993, XVI+610 s.
-Türk Mitolojisinin Ana Hatları Yaşar Çoruhlu, , Kabalcı Yayınevi, İstanbul, 2002, 237 s.
-Türklerin Dini, Fuat Bozkurt, Cem Yayınevi, İstanbul, 1995, 248 s.
-Türklerin ve Moğolların Eski Dini, Jean-Paul Roux, çev. Aykut Kazancıgil, İşaret Yayınevi, 2. baskı, İstanbul, 1998, VIII+303 s.
Diğer Kaynaklar
-
- Mitoloji, Hayali Dünyalara Eksiksiz Rehber, Christopher Dell, çev. Nurettin Elhüseyni, Yapı Kredi Yay., İstanbul, 2012, 352 s.
- Müslüman Kültürdeki Mitolojik Unsurlar, Mehmet Evkuran, yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 1997, 87 s.
- İlkel Topluluktan Uygar Topluma, Alaeddin Şenel, Ankara Üniversitesi Yay., Ankara, 1982, 324 s.
Haftalık Ders Programı
Hafta
Dersin İçeriği
Öğretim Yöntem ve Teknikleri
1. Hafta
Mitoloji kavramı. Mitin mahiyeti. Mitolojiye bakışlar ve yorumlar. Yaban toplum düşüncesinin temel özellikleri. Animizm, dinamizm, totemizm, fetişizm, politeizm, monoteizm kavramlarının örneklerle açıklanması.
anlatım
2. Hafta
Uygarlık tarihinde toplumların gelişimi, genel özellikleri. Mitolojik anlatıların sınıflandırılması. Yaratılış efsanelerinde teogoni, kozmogoni, antropogoni unsurlarının açıklanması.
anlatım
3. Hafta
Şamanistik Türk mitolojisinde kozmogonik yapının açıklanması.
tartışma
4. Hafta
Şamanistik mitolojide, gök kavramı, göğün katları, adlandırılması, güneş ve ayla ilgili inançlar, yıldızlar ve burçların adlandırılması, bunlarla ilgili inançlar.
anlatım
5. Hafta
Türk mitolojisinde dünyanın şekli, dağ ve ağaç.
anlatım-tartışma- uygulama
6. Hafta
Türk mitolojisinde su, göl, ırmak.
anlatım-tartışma
7. Hafta
Totemizm ve Türk mitolojisinde totemizm izleri. Türk mitolojisinde hayvanlar.
anlatım-tartışma
8. Hafta
Türk mitolojisinde antropogonik bilgiler. Türk mitolojisinde Hayvan ana/ata, Ağaç ana/ata, Dağ ana/ata, babasız türeme. Bu bilgilerin halk edebiyatındaki izleri.
anlatım-sorun çözme
9. Hafta
Psikanalitik açıdan mit kahramanlarını yorumlayan Freud, Rank, Campbell ve Jung’un düşüncelerinin özetle anlatılması. Bu modellerden birine uygun bir Türk destan kahramanının biyografisinin çözümlenmesi.
anlatım-sorun çözme
10. Hafta
Türk mitolojisinde eskatolojik bilgiler ve bunların halk edebiyatına yansıması.
Türk mitolojisinin Çin, Hint, Sümer, Mısır ve Yunan mitolojisi ile benzerlikleri, farklılıkları.
anlatım-sorun çözme
13. Hafta
Türk mitolojisinin Kızılderili ve İskandinav mitolojisi ile benzerlikleri, farklılıkları.
anlatım-sorun çözme
14. Hafta
Çağdaş edebî eserlerde mitolojik unsurlar.
sorun çözme
15. Hafta
Final haftası
16. Hafta
Final haftası
17. Hafta
Final haftası
Değerlendirme Ölçütleri
Ölçüt Tipleri
Adet
Yüzdesi(%)
ÖÇ-1
Türk mitolojisinin konu alanını bilir.
ÖÇ-2
Mitolojinin ne olduğunu bilir ve metinlerdeki izlerini tespit eder.
ÖÇ-3
Gökyüzündeki tanrı ve kutsal ruhlarla ilgili halk inanışlarını bilir, bunun kökenlerini açıklar.
ÖÇ-4
Halk inanışı, memorat, efsane, masal, destan ve halk hikayelerindeki mitolojik unsurları tespit eder.
ÖÇ-5
Ermişler ve türbelerle ilgili inanışların ata kültüyle ilgili olduğunu yorumlar.
ÖÇ-6
Dağ, ağaç, göl, ırmak gibi tabiat unsurlarıyla ilgili inanışların kökenindeki animizmi açıklar.
ÖÇ-7
Büyü mantığını, çeşitlerini açıklar, büyüsel amaçlı âdet ve inanışları değerlendirir.
ÖÇ-8
Türkiye’deki halk inanışlarının kökenindeki Şamanizm unsurlarını değerlendirir.
Program Çıktıları
PÇ-1
PÇ 1.Türk dilini ses bilgisi, yapı-şekil bilgisi, söz dizimi ve anlam bilgisi bakımından inceleyerek; Türkçeyi doğru, güzel ve anlaşılır bir şekilde kullanma becerisine ulaşır.
PÇ-2
PÇ 2. Türk Dili ve Edebiyatının metinlerini başlangıcından günümüze kadar edebi ve filolojik açıdan değerlendirebilir. Batı edebiyatı metinleri ile karşılaştırma olanağı bulur.
PÇ-3
PÇ 3. Halk bilimi (folklor) alanında derleme ve araştırma yapabilir.
PÇ-4
PÇ 4. Atatürk İlkeleri ve inkılâpları konusunda bilgi edinir.
PÇ-5
PÇ 5. Türk Dili ve Edebiyatı alanında yazılmış temel eserleri tanır; Türk dilinin tarihsel gelişimini temsil eden örnek metinleri okur ve bilimsel çeviriyazı alfabesine aktarır.
PÇ-6
PÇ 6. Türk Dili ve Edebiyatı Programında kullanılan ve güncel bilgileri içeren ders materyallerine, araştırma metotlarına, bilgi ve teorilerine sahiptir.
PÇ-7
PÇ 7. Türk Dili ve Edebiyatı Programında edindiği bilgi ve teorileri; eğitim-öğretim, araştırma ve kamusal hizmet alanlarında, kullanır ve uygular.
PÇ-8
PÇ 8. Alan içinde karşılaşılan problemlere bireysel çalışmalarıyla çözümler üretir ve bir çalışma ekibi üyesi olarak sorumluluk alır.
PÇ-9
PÇ 9. Türk Dili ve Edebiyatı Programı ile ilgili sorunları analiz ederek, sorunlara yönelik çözümleri somut verilerle destekler ve bu verileri ilgili alandaki uzmanlarla paylaşır.
PÇ-10
PÇ 10. Türk Dili ve Edebiyatı alanında gerçekleştirilen çeşitli kültürel, sosyal ve sanatsal etkinliklere katılır, bu etkinliklerde görev alır.
PÇ-11
PÇ 11. En az bir yabancı dili bilerek alanındaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri toplar, çözümler ve yorumlar.
PÇ-12
PÇ 12. Çağdaş ve klasik edebiyat bilgi ve teorilerini, belirli akımlar ve kuramlar çerçevesinde değerlendirir, edebiyat ve dilbilim açısından eleştiri yapar.
PÇ-13
PÇ 13. Bilgisayar, bilişim ve bilgi teknolojilerini alanı için verimli bir şekilde kullanır.
PÇ-14
PÇ 14. Yaşam boyu öğrenme gerekliliği bilincini kazanır.
PÇ-15
PÇ 15. Türk Dili ve Edebiyatı alanında akademik düzeyde araştırma ve çalışma yapabilmenin temel bilgi ve becerilerine sahip olur.
PÇ-16
PÇ 16. Türk Dili ve Edebiyatı alanında mesleki sorumluluk ve etik değerleri gözetir.