Türk halk edebiyatının nesre dayalı en önemli temel türlerinden biri olan halk hikâyelerinin, araştırma ve inceleme yöntemleri hakkında temel bilgileri kavratmak. Halk hikâyesi türünün Türk milletinin medeniyet tarihine uygun olacak şekilde gelişimini kavratmak. Halk hikâyesinin genel özellikleri anlatıldıktan sonra, sınıflandırmaya tabi tutulmuş olan, bilinen, Türk halk hikâyelerinin tarihî zemini, olay örgüsü, şahıs, zaman, mekân, üslûp özellikleri ve içerdiği mesajlar açıklanır. Halk hikâyelerinden alınan örnek metinler incelenir. Verilen temel çerçevesinde, öğrencide, halk hikâyesi metinlerini anlama ve açıklama becerisi geliştirmek amaçlanmaktadır.
Ön Koşullar
Yok
Eş Koşullar
Yok
Özel Koşullar
Yok
Öğretim Üyeleri
Dr. Öğr. Üyesi Serdar Gürçay
Asistanlar
Ders Gün,Saat ve Yeri
Çarşamba, 14.00-16.00 arasında AK1B16 numaralı sınıfta yapılacaktır.
Görüşme Saatleri ve Yeri
Çarşamba, 16.00-16.30, 3D11 numaralı ofis
Öğretim Yöntem ve Teknikleri
--Anlatım
-Tartışma
-Soru-Yanıt
-Uygulama-Alıştırma
-Sorun/Problem Çözme
Temel Kaynaklar
-- Kerem ile Aslı, haz. Muharrem Kaya, İnkılap Yay., İstanbul, 2012, 191 s.
- Halk Hikâyeleri ve Halk Hikâyeciliği, Pertev Naili Boratav, yay. haz. M. Sabri Koz, Tarih Vakfı Yay., İstanbul, 2002.
- Halk Hikâyelerinin Motif Yapısı, Ali Berat Alptekin, Akçağ Yay., Ankara, 1997.
Diğer Kaynaklar
-- Nerin Köse, “Raglan’ın ‘Geleneksel Kahraman Kalıbı’ ve Türk Halk Hikâyeleri”, Millî Folklor, sayı: 45, Bahar 2000, s. 38.
- İlhan Başgöz, “Türk Halk Hikâyelerinde Söz Kalıpları”, Folklor Yazıları, Adam Yay., İstanbul, 1986, s. 40-41
- Metin Özarslan, Ferhat ile Şirin Mukayeseli Bir Araştırma, Doğu Kütüphanesi Yay., İstanbul, 2006.
- Fikret Türkmen, Tahir ile Zühre, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay., Ankara, 1983.
- Ali Duymaz, Kerem ile Aslı Hikâyesi, Kültür Bakanlığı Yay., Ankara, 2001.
- Fikret Türkmen, Âşık Garip Hikâyesi, Atatürk Üniversitesi Yay., Ankara, 1974.
- Muhan Bali, Erciş’li Emrah ile Selvi Han Hikâyesi Varyantların Tesbiti ve Halk Hikâyeciliği Bakımından Önemi, Atatürk Üniversitesi Yay., Ankara, 1973.
- Ali Berat Alptekin, Kirmanşah Hikâyesi, Akçağ Yay., Ankara, 1999.
- Naciye Yıldız, Hemra ile Hurlika Hikâyesinin Üç Eş-Metni Üzerinde Bir Değerlendirme, Atatürk Kültür Merkezi Yay., Ankara, 2001.
-Eyüp Akman, Melikşah ile Güllühan Hikâyesi, Gazi Kitabevi, Ankara, 2009.
- Metin Karadağ,Türk Halk Edebiyatı Anlatı Türleri, Karşı Yay., Ankara, 1995.
- Mehmet Aça, A. Müge Ercan, “Anonim Halk Edebiyatı”, Türk Halk Edebiyatı El Kitabı, Grafiker Yayınları, Ankara, 2004, s. 139-140.
Haftalık Ders Programı
Hafta
Dersin İçeriği
Öğretim Yöntem ve Teknikleri
1. Hafta
Hikâye anlatma ve dinlemenin sebepleri. Hikâye anlatmanın psikolojik ihtiyaç olduğu, katharsis, bireyin erginlik sınavı, kadının sosyal rolü, göçebelikten yerleşikliğe geçişte bu anlatıların ortaya çıktığı romans ve pikareskle benzerliği, halk hikâyeleri ve realist halk hikâyelerinin ilk dönem romanlarına konu, üslup, tipoloji etkisi.
anlatım-sorun çözme
2. Hafta
Halk hikâyeciliğinin kökeni olarak şunlar üzerinde durulacaktır: 1. Avcılar ava giderken efsane avcıları, memoratları anlatırlar. 2. Sözlü tarih. 3. Duygusal arınma.
anlatım-sorun çözme
3. Hafta
Halk hikâyelerinin konu kaynakları. Oluşumu. Halk hikâyesinin olay örgüsü kalıbı. Varyantlaşmanın sebepleri. Âşık faslının bölümleri.
anlatım-sorun çözme
4. Hafta
Halk hikâyelerinin anlatım katmanları. Üslup. Epitetler, kalıp sözler.
anlatım-sorun çözme
5. Hafta
Ferhat ile Şirin: Konu kaynakları. Olay örgüsü farklılıkları. Şahıs, zaman, mekân, üslûp ve mesajlar.
anlatım-sorun çözme
6. Hafta
Tahir ile Zühre: Konu kaynakları. Olay örgüsü farklılıkları. Şahıs, zaman, mekân, üslûp ve mesajlar.
anlatım-sorun çözme
7. Hafta
Kerem ile Aslı: Konu kaynakları. Olay örgüsü farklılıkları. Şahıs, zaman, mekân, üslûp ve mesajlar.
anlatım-sorun çözme
8. Hafta
Âşık Garip: Konu kaynakları. Olay örgüsü farklılıkları. Şahıs, zaman, mekân, üslûp ve mesajlar.
anlatım-sorun çözme
9. Hafta
Ercişli Emrah ile Selvihan: Konu kaynakları. Olay örgüsü farklılıkları. Şahıs, zaman, mekân, üslûp ve mesajlar.
anlatım-sorun çözme
10. Hafta
Kirmanşah: Konu kaynakları. Olay örgüsü farklılıkları. Şahıs, zaman, mekân, üslûp ve mesajlar.
anlatım-sorun çözme
11. Hafta
Hemra ile Hurlika: Konu kaynakları. Olay örgüsü farklılıkları. Şahıs, zaman, mekân, üslûp ve mesajlar.
anlatım-sorun çözme
12. Hafta
Melikşah ile Güllühan: Konu kaynakları. Olay örgüsü farklılıkları. Şahıs, zaman, mekân, üslûp ve mesajlar.
anlatım-sorun çözme
13. Hafta
Tıflî: Konu kaynakları. Olay örgüsü farklılıkları. Şahıs, zaman, mekân, üslûp ve mesajlar.
anlatım-sorun çözme
14. Hafta
Hançerli Hanım: Konu kaynakları. Olay örgüsü farklılıkları. Şahıs, zaman, mekân, üslûp ve mesajlar.
anlatım-sorun çözme
15. Hafta
Final haftası
16. Hafta
Final haftası
17. Hafta
Final haftası
Değerlendirme Ölçütleri
Ölçüt Tipleri
Adet
Yüzdesi(%)
Ödevler / Dönem Ödevi / Sunum
1
40
Final
1
60
ÖÇ-1
ÖÇ-1 Halk edebiyatının çalışma alanını bilir.
ÖÇ-2
ÖÇ-2 Halk hikâyesinin halk edebiyatındaki izlerini açıklar.
ÖÇ-3
ÖÇ-3 Halk hikâyesini oluşturan toplum, medeniyet, inanç özelliklerini açıklar.
ÖÇ-4
ÖÇ-4 Halk hikâyelerinin arka planındaki mitolojik inançları görür.
ÖÇ-5
ÖÇ-5 Halk hikâyelerini inceleme yöntemlerini bilir ve örnek metinleri inceler.
ÖÇ-6
ÖÇ-6 Halk hikâyelerindeki insan-toplum ilişkisini yorumlar.
ÖÇ-7
ÖÇ-7 Halk hikâyelerinin ilk Türk romanlarındaki izlerini değerlendirir.
ÖÇ-8
ÖÇ-8 Halk hikâyelerinde müziğin etkilerini yorumlar.
Program Çıktıları
PÇ-1
PÇ 1.Türk dilini ses bilgisi, yapı-şekil bilgisi, söz dizimi ve anlam bilgisi bakımından inceleyerek; Türkçeyi doğru, güzel ve anlaşılır bir şekilde kullanma becerisine ulaşır.
PÇ-2
PÇ 2. Türk Dili ve Edebiyatının metinlerini başlangıcından günümüze kadar edebi ve filolojik açıdan değerlendirebilir. Batı edebiyatı metinleri ile karşılaştırma olanağı bulur.
PÇ-3
PÇ 3. Halk bilimi (folklor) alanında derleme ve araştırma yapabilir.
PÇ-4
PÇ 4. Atatürk İlkeleri ve inkılâpları konusunda bilgi edinir.
PÇ-5
PÇ 5. Türk Dili ve Edebiyatı alanında yazılmış temel eserleri tanır; Türk dilinin tarihsel gelişimini temsil eden örnek metinleri okur ve bilimsel çeviriyazı alfabesine aktarır.
PÇ-6
PÇ 6. Türk Dili ve Edebiyatı Programında kullanılan ve güncel bilgileri içeren ders materyallerine, araştırma metotlarına, bilgi ve teorilerine sahiptir.
PÇ-7
PÇ 7. Türk Dili ve Edebiyatı Programında edindiği bilgi ve teorileri; eğitim-öğretim, araştırma ve kamusal hizmet alanlarında, kullanır ve uygular.
PÇ-8
PÇ 8. Alan içinde karşılaşılan problemlere bireysel çalışmalarıyla çözümler üretir ve bir çalışma ekibi üyesi olarak sorumluluk alır.
PÇ-9
PÇ 9. Türk Dili ve Edebiyatı Programı ile ilgili sorunları analiz ederek, sorunlara yönelik çözümleri somut verilerle destekler ve bu verileri ilgili alandaki uzmanlarla paylaşır.
PÇ-10
PÇ 10. Türk Dili ve Edebiyatı alanında gerçekleştirilen çeşitli kültürel, sosyal ve sanatsal etkinliklere katılır, bu etkinliklerde görev alır.
PÇ-11
PÇ 11. En az bir yabancı dili bilerek alanındaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri toplar, çözümler ve yorumlar.
PÇ-12
PÇ 12. Çağdaş ve klasik edebiyat bilgi ve teorilerini, belirli akımlar ve kuramlar çerçevesinde değerlendirir, edebiyat ve dilbilim açısından eleştiri yapar.
PÇ-13
PÇ 13. Bilgisayar, bilişim ve bilgi teknolojilerini alanı için verimli bir şekilde kullanır.
PÇ-14
PÇ 14. Yaşam boyu öğrenme gerekliliği bilincini kazanır.
PÇ-15
PÇ 15. Türk Dili ve Edebiyatı alanında akademik düzeyde araştırma ve çalışma yapabilmenin temel bilgi ve becerilerine sahip olur.
PÇ-16
PÇ 16. Türk Dili ve Edebiyatı alanında mesleki sorumluluk ve etik değerleri gözetir.
