Tarihi yapılarda kullanılmış olan geleneksel strüktürel sistemler, teknikleri ve malzemeleri; bu tekniklerin tanımlı mimari dönem ve stillerle ilişkileri; strüktürel bozulma türleri ve sebepleri; strüktürel bozulmaların saptanmasına yönelik teknik ve yöntemler; strüktürel sistemlerin problemlerinin giderilmesinde ve iyileştirilmesinde kullanılan yöntemler bu dersin kapsamını oluşturmaktadır. Derste, Anadolu’da yaygın olarak kullanılmış malzeme ve strüktürel sistemlere vurgu yapılmakla birlikte ilişki içinde bulunulan Ege ve Akdeniz Havzalarındaki uygarlıkların kullandığı diğer strüktürel sistemlere de yer verilmektedir. Derste, farklı malzemelerle (kerpiç, tuğla, taş, ahşap) inşa edilmiş yığma yapıların çeşitli yükler altındaki davranış biçimleri; yığma yapılardaki bozulmanın tespit edilme ve değerlendirilme yöntemleri; yığma yapıların sağlamlaştırılmasında kullanılan yöntemler; kargir üst örtüler (tonoz, kubbe); ahşap karkas yapılar, problemlerinin belirlenmesi ve iyileştirilmesinde kullanılan yöntemler; zemin ve temellerdeki sorunların saptanması ve giderilmesi konuları detaylı olarak ele alınmaktadır.
Ön Koşullar
Eş Koşullar
Özel Koşullar
Öğretim Üyeleri
Asistanlar
Ders Gün,Saat ve Yeri
Görüşme Saatleri ve Yeri
Öğretim Yöntem ve Teknikleri
Ders anlatımı ve tartışma
Temel Kaynaklar
Beckmann, P., Bowles, R., (2004) Structural Aspects of Building Conservation, Elsevier.
Diğer Kaynaklar
Forsyth, M., (2008) Materials and Skills for Historic Building Conservation, Wiley-Blackwell.
Feilden,B., (2003) Conservation of Historic Buildings, Elsevier, Architectural Press.
Ünay, A.İ.,(2002) Tarihi Yapıların Deprem Dayanımı, ODTÜ, Mimarlık Fakültesi Basım.
Haftalık Ders Programı
Hafta
Dersin İçeriği
Öğretim Yöntem ve Teknikleri
1. Hafta
Strüktür kavramının tarihsel süreci
Sözlü anlatım
2. Hafta
Strüktürel davranış, malzemeler, sınıflandırma
Sözlü anlatım
3. Hafta
Strüktürlerin sistemlerin değerlendirilmesinin amaç ve felsefesi
Sözlü anlatım
4. Hafta
Yığma yapıların değerlendirilmesi. Genel dayanım özellikleri ve hasar nedenleri.
Sözlü anlatım
5. Hafta
Yığma yapıların onarım ve güçlendirme yöntemleri
Sözlü anlatım
6. Hafta
Yığma yapıların onarım ve güçlendirme yöntemleri, örnekler
Sözlü anlatım
7. Hafta
Ahşap yapıların değerlendirilmesi. Genel dayanım özellikleri ve hasar nedenleri
Sözlü anlatım
8. Hafta
Ahşap yapıların onarım ve güçlendirme yöntemleri, örnekler
Sözlü anlatım
9. Hafta
YIL İÇİ SINAVI
10. Hafta
Dökme demir ve çelik yapılar ve sorunları güçlendirme yöntemleri
Sözlü anlatım
11. Hafta
Beton ve betonarme yapılar ve sorunları güçlendirme yöntemleri
Sözlü anlatım
12. Hafta
Geleneksel yapıların temellerinin sorunları
Sözlü anlatım
13. Hafta
Vaka çalışmaları, Kuzey ve İç Anadolu geleneksel strüktürler
Vaka analizi
14. Hafta
Vaka çalışmaları, Ege ve Akdeniz havzası geleneksel strüktürler
Vaka analizi
15. Hafta
16. Hafta
17. Hafta
Değerlendirme Ölçütleri
Ölçüt Tipleri
Adet
Yüzdesi(%)
Ara sınav(lar)
1
30
Ödevler / Dönem Ödevi / Sunum
1
30
Final
1
40
ÖÇ-1
Tarihi yapılarda kullanılmış olan geleneksel strüktürel sistemler, teknikleri ve malzemeleri ile ilgili konularda ileri düzeyde bilgi ve kavrayışa sahip olma
ÖÇ-2
Strüktürel bozulma türleri ve sebepleri; strüktürel bozulmaların saptanmasına yönelik teknik ve yöntemler ile ilgili ileri düzeyde bilgi ve kavrayışa sahip olma,
ÖÇ-3
Strüktürel sistemlerin problemlerinin giderilmesinde ve iyileştirilmesinde kullanılan yöntemler için gerekli bilişsel ve pratik bilgileri kazanma,
ÖÇ-4
Geleneksel strüktürel sistemler ile ilgili edindiği temel bilgileri diğer disiplinler içerisinde uygulayabilme,
ÖÇ-5
Ders kapsamında edindiği bilgilerle özgün bir bilimsel çalışma yapabilme yetkinliğine sahip olma,
Program Çıktıları
PÇ-1
Kültür varlıklarının korunmasının iki farklı ölçeği olan tek yapı ve tarihi çevre koruma ile ilgili konularda ileri düzeyde bilgi ve kavrayışa sahip olma,
PÇ-2
Koruma alanının temel konuları olan restorasyon kuramları, uluslararası çağdaş koruma ilkeleri, ulusal ve uluslararası yasal ve örgütsel düzenlemeler ve kültür varlıklarının belgelenmesi ile ilgili konularda ileri düzeyde bilgi ve kavrayışa sahip olma,
PÇ-3
Tarihi yapılara çağdaş ek ve tarihi çevrede yeni yapı, tek yapı ölçeğindeki kültür varlıklarının rölöve, restitüsyon ve yeniden kullanım projelerinin hazırlanması ile ilgili konularda ileri düzeyde bilgi ve kavrayışa sahip olma,
PÇ-4
Hızla yok olmakta olan tarihi çevrelerin korunması ve sağlıklaştırılmasının aşamaları olarak ulusal ve uluslararası örneklerden yararlanılması, analitik etütlerin yapılması, morfoloji ve tipoloji çalışmalarının hazırlanması ve bu bilgiler ışığında değerlendirilme yapılması ile ilgili konularda bilgi edinme ve eleştirel farkındalığa sahip olma,
PÇ-5
Tek yapı ve tarihi çevre koruma konularında uygulama yeterliliği için gerekli bilişsel ve pratik bilgileri kazanma,
PÇ-6
Tek yapı ve tarihi çevre koruma alanlarında edindiği bilgi, kavrayış ve problem çözme becerilerini; mimarlık tarihi, şehircilik, kentsel tasarım, arkeoloji, inşaat mühendisliği ve benzeri disiplin alanlarından gelen bilgilerle bütünleştirerek disiplinler arası, çok disiplinli ve disiplinler üstü bağlamlar içerisinde uygulayabilme,
PÇ-7
Tek yapı ve tarihi çevre koruma alanlarında yeni bilgi ve yöntemler geliştirebilme ve edindiği bilgileri; farklı disiplin alanlarından gelen bilgilerle tümleştirmek için gerekli uzmanlaşmış problem çözme becerilerine sahip olma,
PÇ-8
Akademik bilgi ve tasarım süreçleri alanında araştırma, inceleme, eleştirel değerlendirme yapabilme, uygun teknikleri kullanabilme ve özgün sonuçlar üretebilme becerisine sahip olma,
PÇ-9
Tek yapı ve tarihi çevre koruma ile ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yürütebilme becerilerine sahip olma,
PÇ-10
Tek yapı ve tarihi çevre koruma alanında çözümleme gerektiren ortamlarda karar verebilme ve projeleri/akademik çalışmaları yönetebilme, alanında bir çalışmayı grup içerisinde bireysel sorumluluk alarak ortaya koyabilme ve karmaşık süreçleri yönetme ve dönüştürme yetkinliğine sahip olma,
PÇ-11
Edindiği bilgi ve becerileri bir yabancı dilde sözlü, yazılı ve görsel olarak, çağdaş bilgisayar programları ve tekniklerini kullanarak aktarabilme yetkinliğine sahip olma,
PÇ-12
Özgün bir akademik / bilimsel çalışma yapma, sunma ve diyalektik çerçevede tartışma yetkinliğine sahip olma,
PÇ-13
Tek yapı ve tarihi çevre koruma projelerinin gerektirdiği stratejik kararları alabilme ve etik değerlerin bilincinde olarak, özgün çözümler üretebilme yetkinliğine sahip olma,