Bu derste, Selçuklu ve Bizans mimarlıklarına genel olarak değindikten sonra, Türkiye sınırlarındaki tarihi yapı stokunun oldukça büyük bir kısmını oluşturan Osmanlı mimarlık mirasının sosyal, fiziksel, tipolojik özellikleri konularında kuramsal düzeyde bilgilere sahip olma, koruma alanında çalışacak olan mimarların, en sık karşılaşacakları ve restorasyon çalışmalarında yer alacakları Osmanlı Dönemi yapılarının, ortaya çıktıkları siyasi, ekonomik, kültürel ortam içinde yorumlayabilme ve değerlendirebilme, Osmanlı mimarlığının dönemleri içerisinde kırılma noktaları, çeşitli yapıların etkileme ve etkilenme alanları ve tipolojik gelişimi, mimari stillerle ilişkili olarak yapım teknolojileri ve yapım teknolojilerindeki dönüşümleri yorumlayabilme ve değerlendirebilme, Osmanlı yapı üretim etkinliğinin aşamaları ve ayrıntılı araştırmaların gerçekleştirilmesinde yararlanılacak kaynaklar konusunda bilgi sahibi olma, ders kapsamında öğrenciye kazandırılan kuramsal bilgi ve beceriler ile ilgili ileri düzeyde bir çalışmayı bağımsız olarak yürütebilme ve bu bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirebilme yeterliliklerinin öğrenciye kazandırılması amaçlanmaktadır.
Ön Koşullar
Eş Koşullar
Özel Koşullar
Öğretim Üyeleri
Asistanlar
Ders Gün,Saat ve Yeri
Görüşme Saatleri ve Yeri
Öğretim Yöntem ve Teknikleri
Anlatım, Okuma/Tartışma, Gezi, Dönem Ödevi.
Temel Kaynaklar
BELGE, M., 1997, İstanbul Gezi Rehberi, TETTV, İstanbul
BUSSAGLI, M., 1999, Rome: Art and Architecture, Könemann, Cologne
ÇELİK, Z., 1998, 19. yüzyılda Osmanlı Başkenti, Değişen İstanbul, TETTV, İstanbul
KUBAN, D., 1998, İstanbul Yazıları, Yem, İstanbul
MÜLLER-WIENER, W., 1998, İstanbul’un Tarihsel Topoğrafyası, YKY, İstanbul
YERASIMOS, S., 2000, İstanbul: İmparatorluklar Başkenti, TETTV, İstanbul
Sanat Dünyamız; Bizans Özel Sayısı, 1998, 3 Aylık Kültür ve Sanat Dergisi, s.69-70, Yıl:6, İstanbul
Diğer Kaynaklar
Haftalık Ders Programı
Hafta
Dersin İçeriği
Öğretim Yöntem ve Teknikleri
1. Hafta
Bizans Dönemi Mimarlığı, Yapı Tipolojisi, Yapım Teknikleri ve Yapı Malzemeleri
Anlatım
2. Hafta
Bizans Dönemi Mimarlığı, Yapı Tipolojisi, Yapım Teknikleri ve Yapı Malzemeleri
Anlatım, Okuma/Tartışma
3. Hafta
Selçuklu Dönemi Mimarlığı, Yapı Tipolojisi, Yapım Teknikleri ve Yapı Malzemeleri
Anlatım, Dönem ödevinin dağıtılması
4. Hafta
Selçuklu Dönemi Mimarlığı, Yapı Tipolojisi, Yapım Teknikleri ve Yapı Malzemeleri
Anlatım
5. Hafta
Gezi- Bizans Kent Mekânları ve Yapıları
Gezi, Gezi Raporu
6. Hafta
Erken Osmanlı Dönemi Yapıları, Yapı Tipolojisi, Yapım Teknikleri ve Yapı Malzemeleri
Anlatım, , Okuma/Tartışma
7. Hafta
İstanbul’da Osmanlı Dönemi’nin ardından Kent Yapısındaki Değişimler, İlk İmar Hareketleri, İlk Külliyeler
Anlatım
8. Hafta
Vize Sınavı
Vize Sınavı
9. Hafta
Mimar Sinan Dönemi Yapıları, Yapı Tipolojisi, Yapım Teknikleri ve Yapı Malzemeleri
Anlatım
10. Hafta
Mimar Sinan Dönemi Yapıları, Yapı Tipolojisi, Yapım Teknikleri ve Yapı Malzemeleri
Anlatım, , Okuma/Tartışma
11. Hafta
Mimar Sinan Dönemi Yapıları, Yapı Tipolojisi, Yapım Teknikleri ve Yapı Malzemeleri
Anlatım
12. Hafta
Gezi- Mimar Sinan Dönemi Yapıları ve Kentsel Projeleri
Gezi, Gezi Raporu
13. Hafta
Mimar Sinan’ın ardılları, Osmanlı’da Batılılaşmanın başlaması
Anlatım, Dönem ödevinin teslimi ve sunumu
14. Hafta
18.-19. Yüzyıllarda Osmanlı’da Kentsel ve Mimari Dönüşümler, Yeni Yapı Tipolojileri ve Yapı Teknolojileri
Anlatım, Dönem ödevinin sunumu
15. Hafta
Final Sınavı
16. Hafta
17. Hafta
Değerlendirme Ölçütleri
Ölçüt Tipleri
Adet
Yüzdesi(%)
Ara sınav(lar)
1
20
Ödevler / Dönem Ödevi / Sunum
4
30
Derse Devam / Katılım
1
10
Geziler
2
10
Final
1
30
ÖÇ-1
Genel anlamda Selçuklu ve Bizans mimarlıkları ve Türkiye sınırlarındaki tarihi yapı stokunun oldukça büyük bir kısmını oluşturan Osmanlı mimarlık mirasının sosyal, fiziksel, tipolojik özellikleri konularında kuramsal düzeyde bilgilere sahip olma.
ÖÇ-2
Koruma alanında çalışacak olan mimarların, en sık karşılaşacakları ve restorasyon çalışmalarında yer alacakları Osmanlı Dönemi yapılarını, ortaya çıktıkları siyasi, ekonomik, kültürel ortam içinde yorumlayabilme ve değerlendirebilme.
ÖÇ-3
Osmanlı mimarlığının dönemleri içerisinde kırılma noktaları, çeşitli yapıların etkileme ve etkilenme alanları ve tipolojik gelişimi, mimari stillerle ilişkili olarak yapım teknolojileri ve yapım teknolojilerindeki dönüşümleri yorumlayabilme ve değerlendirebilme.
ÖÇ-4
Osmanlı yapı üretim etkinliğinin aşamaları ve ayrıntılı araştırmaların gerçekleştirilmesinde yararlanılacak kaynaklar konusunda bilgi sahibi olma.
ÖÇ-5
Ders kapsamında öğrenciye kazandırılan kuramsal bilgi ve beceriler ile ilgili ileri düzeyde bir çalışmayı bağımsız olarak yürütebilme ve bu bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirebilme.
Program Çıktıları
PÇ-1
Kültür varlıklarının korunmasının iki farklı ölçeği olan tek yapı ve tarihi çevre koruma ile ilgili konularda ileri düzeyde bilgi ve kavrayışa sahip olma,
PÇ-2
Koruma alanının temel konuları olan restorasyon kuramları, uluslararası çağdaş koruma ilkeleri, ulusal ve uluslararası yasal ve örgütsel düzenlemeler ve kültür varlıklarının belgelenmesi ile ilgili konularda ileri düzeyde bilgi ve kavrayışa sahip olma,
PÇ-3
Tarihi yapılara çağdaş ek ve tarihi çevrede yeni yapı, tek yapı ölçeğindeki kültür varlıklarının rölöve, restitüsyon ve yeniden kullanım projelerinin hazırlanması ile ilgili konularda ileri düzeyde bilgi ve kavrayışa sahip olma,
PÇ-4
Hızla yok olmakta olan tarihi çevrelerin korunması ve sağlıklaştırılmasının aşamaları olarak ulusal ve uluslararası örneklerden yararlanılması, analitik etütlerin yapılması, morfoloji ve tipoloji çalışmalarının hazırlanması ve bu bilgiler ışığında değerlendirilme yapılması ile ilgili konularda bilgi edinme ve eleştirel farkındalığa sahip olma,
PÇ-5
Tek yapı ve tarihi çevre koruma konularında uygulama yeterliliği için gerekli bilişsel ve pratik bilgileri kazanma,
PÇ-6
Tek yapı ve tarihi çevre koruma alanlarında edindiği bilgi, kavrayış ve problem çözme becerilerini; mimarlık tarihi, şehircilik, kentsel tasarım, arkeoloji, inşaat mühendisliği ve benzeri disiplin alanlarından gelen bilgilerle bütünleştirerek disiplinler arası, çok disiplinli ve disiplinler üstü bağlamlar içerisinde uygulayabilme,
PÇ-7
Tek yapı ve tarihi çevre koruma alanlarında yeni bilgi ve yöntemler geliştirebilme ve edindiği bilgileri; farklı disiplin alanlarından gelen bilgilerle tümleştirmek için gerekli uzmanlaşmış problem çözme becerilerine sahip olma,
PÇ-8
Akademik bilgi ve tasarım süreçleri alanında araştırma, inceleme, eleştirel değerlendirme yapabilme, uygun teknikleri kullanabilme ve özgün sonuçlar üretebilme becerisine sahip olma,
PÇ-9
Tek yapı ve tarihi çevre koruma ile ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yürütebilme becerilerine sahip olma,
PÇ-10
Tek yapı ve tarihi çevre koruma alanında çözümleme gerektiren ortamlarda karar verebilme ve projeleri/akademik çalışmaları yönetebilme, alanında bir çalışmayı grup içerisinde bireysel sorumluluk alarak ortaya koyabilme ve karmaşık süreçleri yönetme ve dönüştürme yetkinliğine sahip olma,
PÇ-11
Edindiği bilgi ve becerileri bir yabancı dilde sözlü, yazılı ve görsel olarak, çağdaş bilgisayar programları ve tekniklerini kullanarak aktarabilme yetkinliğine sahip olma,
PÇ-12
Özgün bir akademik / bilimsel çalışma yapma, sunma ve diyalektik çerçevede tartışma yetkinliğine sahip olma,
PÇ-13
Tek yapı ve tarihi çevre koruma projelerinin gerektirdiği stratejik kararları alabilme ve etik değerlerin bilincinde olarak, özgün çözümler üretebilme yetkinliğine sahip olma,