Günümüzde gelişmiş ülkelerde hem yeni projelerin hem de yenileme/ dönüşüm projelerinin programlama, tasarım ve uygulama etaplarının ayrılmaz bir parçası haline gelmiş olan katılımcı planlama ve tasarım süreçlerinin teorik arka planı, uygulama örnekleri ve söz konusu süreçlerle ilgili güncel tartışmaların irdelenmesi.
Ön Koşullar
XXX Ders Adı...
Eş Koşullar
XXX Ders Adı...
Özel Koşullar
Dersin alınabilmesi için öğrenciden beklenen asgari yeterlilikler.(Örnekler: Yabancı dil seviyesi, derse devam, önceden edindiği kurumsal yeterlilikler vs. gibi)
Öğretim Üyeleri
Dr.Öğr.Üyesi Zeynep Ayşe Gökşin
Asistanlar
Ders Gün,Saat ve Yeri
Pazartesi, 09:00-12:00
Görüşme Saatleri ve Yeri
Dr. Öğr. Üyesi Zeynep Ayşe Gökşin, 2-C-05, Perşembe 10:00-12:00
Öğretim Yöntem ve Teknikleri
-
Konuların, öğrencilerin verilen okuma listesi içerisinden derse hazırlık olarak yaptıkları okumalar ve sınıfta görsel malzemeyle desteklenerek yapılan sunumlar çerçevesinde aktarılması ve tartışılması.
Öğrencilerin seçilen katılımcı planlama ve tasarım örneklerini araştırmaları, değerlendirmeleri ve örneklerin sınıfta yaptıkları sunumlar üzerinden tartışılması.
Temel Kaynaklar
-
Arnstein, S. 1969. “A ladder of citizen participation”, Journal of the American Institute of Planners, 35, 4, 216-44.
Davidoff, P. 1965. “Advocacy and pluralism in planning”, Journal of the American Institute of Planners, 31, 4, 331-338.
Lefebvre, H. 2016. Şehir Hakkı. Çev. I. Ergüden. İstanbul: Sel Yayıncılık.
Marcuse, P., Mayer, M. & Brenner, N. 2014. Kar İçin Değil Halk İçin: Eleştirel Kent Teorisi ve Kent Hakkı. Çev.: A. Y. Öz & K. Kelebekoğlu. İstanbul: Sel Yayıncılık.
Rosa, M. & Wieland, U. (Eds.) 2013. Handmade Urbanism: From community initiatives to participatory models. Jovis.
Sanoff, H. 2000. Community Participation Methods in Design and Planning. USA: John Wiley & Sons, Inc.
Wates, N. 2014. The Community Planning Handbook: How People Can Shape Their Cities, Towns and Villages in Any Part of the World. 2nd Edition. London: Routledge.
Wates N. ve Knevitt C. 1987. Community Architecture. London: Penguin Books Ltd.
Diğer Kaynaklar
-
Jenkins, P. & Forsyth L. (Eds.) 2010. Architecture, Participation and Society. Oxon: Routledge .
Sanoff, H. 2010. Democratic Design: Participation Case Studies in Urban and Small Town Environments. VDM Verlag.
Styles, B.J. 1971.“Public participation - a reconsideration”, Journal of the Town Planning Institute, 57, 4, 163-167.
Walters, D. 2007. Designing Community- Charettes, Masterplans and Form-based Codes. USA: Architectural Press.
Haftalık Ders Programı
Hafta
Dersin İçeriği
Öğretim Yöntem ve Teknikleri
1. Hafta
Dersin amacı ve kapsamı ile ilgili bilgilendirme, okuma listesinin paylaşılması
Sözlü anlatım
2. Hafta
Katılımcı yaklaşımların kavramsal çerçevesi: ‘katılım’ kavramı, temsili demokrasi-katılımcı demokrasi, toplum gelişimi ve kapasitenin geliştirilmesi kavramları
Görsel malzeme yardımıyla sözlü anlatım ve okumalar üzerinden tartışma
3. Hafta
Katılımcı kentsel planlama ve tasarımın ortaya çıkışı: 1960-70’ler
Görsel malzeme yardımıyla sözlü anlatım ve okumalar üzerinden tartışma
4. Hafta
Katılımcı kentsel planlama ve tasarımın gelişimi: 1980-1990’ler
Görsel malzeme yardımıyla sözlü anlatım ve okumalar üzerinden tartışma
5. Hafta
Çağdaş kentsel tasarım ve mimarlıkta katılım: 2000’ler
Görsel malzeme yardımıyla sözlü anlatım ve okumalar üzerinden tartışma
6. Hafta
Katılımcı mimarlık ve planlamaya ilişkin güncel tartışmalar: kent hakkı tartışmaları
Görsel malzeme yardımıyla sözlü anlatım ve okumalar üzerinden tartışma
7. Hafta
Katılımcı planlama, kentsel tasarım ve mimarlıkta yöntem ve teknikler
Görsel malzeme yardımıyla sözlü anlatım ve okumalar üzerinden tartışma
8. Hafta
Türkiye'de katılımcı mimarlık ve planlama süreçleri: tarihsel gelişim ve güncel tartışmalar
Görsel malzeme yardımıyla sözlü anlatım ve okumalar üzerinden tartışma
9. Hafta
Dönem çalışmalarının sunulması ve sunulan örnekler üzerinden benimsenen katılımcı ilkeler ile kullanılan yöntemlerin başarı ve kısıtlarının tartışılması.
Öğrenci sunumları ve tartışma
10. Hafta
Dönem çalışmalarının sunulması ve sunulan örnekler üzerinden benimsenen katılımcı ilkeler ile kullanılan yöntemlerin başarı ve kısıtlarının tartışılması.
Öğrenci sunumları ve tartışma
11. Hafta
Dönem çalışmalarının sunulması ve sunulan örnekler üzerinden benimsenen katılımcı ilkeler ile kullanılan yöntemlerin başarı ve kısıtlarının tartışılması.
Öğrenci sunumları ve tartışma
12. Hafta
Dönem çalışmalarının sunulması ve sunulan örnekler üzerinden benimsenen katılımcı ilkeler ile kullanılan yöntemlerin başarı ve kısıtlarının tartışılması.
Öğrenci sunumları ve tartışma
13. Hafta
Dönem çalışmalarının sunulması ve sunulan örnekler üzerinden benimsenen katılımcı ilkeler ile kullanılan yöntemlerin başarı ve kısıtlarının tartışılması.
Öğrenci sunumları ve tartışma
14. Hafta
Dönem çalışmalarının sunulması ve sunulan örnekler üzerinden benimsenen katılımcı ilkeler ile kullanılan yöntemlerin başarı ve kısıtlarının tartışılması.
Öğrenci sunumları ve tartışma
15. Hafta
16. Hafta
17. Hafta
Değerlendirme Ölçütleri
Ölçüt Tipleri
Adet
Yüzdesi(%)
ÖÇ-1
Katılımcı planlama ve mimarlık prensiplerinin farklı coğrafyalardaki yorumlarının, kullanılan yöntem ve tekniklerin ve kısıtlılıklarının karşılaştırmalı olarak eleştirel bir değerlendirmesini yapma becerisine sahip olunması.
ÖÇ-2
Türkiye’deki katılımcı planlama, kentsel tasarım ve mimarlık süreçlerinin tarihsel gelişimi ve güncel tartışmaları konularında kapsamlı bilgi ve kavrayışa sahip olunması.
ÖÇ-3
Seçilen katılımcı planlama, kentsel tasarım ve mimarlık örneklerine ilişkin yazılı ve görsel bilgi ve materyali toplama ve değerlendirme becerisinin kazanılması.
ÖÇ-4
Katılımcı mimarlık ve planlama yaklaşımlarının benimsendiği süreçler ve projelerin başarı ve kısıtlarını birbirleriyle ve katılımcı süreçlerle geliştirilmemiş proje süreçleriyle karşılaştırarak değerlendirebilme becerisinin kazanılması.
ÖÇ-5
Mimarlık ve kentsel tasarım projelerinde kullanıcı gereksinimlerinin belirlenmesi ve karşılanması süreçlerinde katılımcı planlama ve tasarım yöntem ve tekniklerinin sunduğu fırsatlara ilişkin kapsamlı bilgi sahibi olunması.
Program Çıktıları
PÇ-1
Mimarlık kuramı ile tasarım yöntemleri ve felsefesi alanında eleştirel ve özgün üretim yapılabilecek bilgiye sahip olma.(BİLGİ)
PÇ-2
Toplumsal ve kültürel coğrafya, mekan ve zaman kavramları alanında eleştirel ve özgün üretim yapılabilecek bilgiye sahip olma. (BİLGİ
PÇ-3
İnsan – çevre – davranış olguları çerçevesinde insan / toplum ve yapılı fiziksel çevre arasındaki ilişki alanında eleştirel ve özgün üretim yapılabilecek bilgiye sahip olma. (BİLGİ)
PÇ-4
Mimari tasarım ve diğer bilgi alanlarından edindiği deneyimi yeni alanlara yönlendirebilme ve stratejiler üretebilme becerisine sahip olma. (BECERİ)
PÇ-5
Akademik bilgi ve tasarım süreçleri alanında araştırma, inceleme, değerlendirme yapabilme, uygun teknikleri kullanabilme, özgün sonuçlar üretebilme becerisine sahip olma. (BECERİ)
PÇ-6
Lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak kuramsal ve uygulamalı mimari tasarım bilgisini kullanabilme becerisine sahip olma. (BECERİ)
PÇ-7
Mimarlık kavramları çerçevesinde mimarlık ürünlerini analiz etme ve değerlendirme yetkinliğine sahip olma. (YETKİNLİK)
PÇ-8
Mimari tasarım, mimarlık kuramı ve yapı üretimi ile toplum bilimleri, psikoloji, felsefe, ekonomi – politik gibi diğer beşeri bilimler arasında ilişki kurabilme yetkinliğine sahip olma.(YETKİNLİK)
PÇ-9
Kendi alanında, bireysel ve/veya grup içinde yapılmış bir çalışmayı bir yabancı dilde, gereken bilgisayar programlarını kullanarak sözlü, yazılı ve görsel, sistemli bir biçimde aktarabilme yetkinliğine sahip olma. (YETKİNLİK)
PÇ-10
Kentsel tasarım ihtiyacını ortaya çıkaran ve aynı zamanda tasarım projesinin temel çıktıları arasında olan sosyo-ekonomik ve mekânsal unsur ve süreçler hakkında bilgi edinme ve kavrama,
PÇ-11
Kentsel tasarımın; mimarlık, planlama, ekonomi, sosyoloji gibi diğer çalışma alanlarıyla ilişkileri ve bu ilişkilerden doğacak tehdit ve potansiyeller konusunda bilgi edinme ve eleştirel farkındalığa sahip olma,
PÇ-12
Bir kentsel tasarım projesini ya da tasarım alanındaki araştırmasını, çok disiplinli bir süreçte, kuramsal ve uygulamaya dönük bilgi altyapısını kullanarak ve yeni yöntem ve bilgiler geliştirerek ortaya koyabilme becerisine sahip olma,
PÇ-13
Sosyo-ekonomik ve mekânsal unsur ve süreçleri kentsel tasarım süreci içerisinde yönlendirebilme becerisine sahip olma,
PÇ-14
Kentsel tasarım alanında gerçekleştirdiği bir çalışmayı bireysel olarak sürdürme yetkinliğine sahip olma,
PÇ-15
Kentsel tasarım alanında gerçekleştirdiği bir çalışmayı grup içerisinde bireysel sorumluluk alarak ortaya koyabilme ve karmaşık süreçleri çözebilme yetkinliğine sahip olma,
PÇ-16
Özgün bir akademik / bilimsel çalışma yapma, sunma ve diyalektik çerçevede tartışma yetkinliğine sahip olma,
PÇ-17
Bir kentsel tasarım projesinin gerektirdiği stratejik kararları alabilme ve etik değerlerin bilincinde olarak, özgün çözümler üretebilme yetkinliğine sahip olma,
PÇ-18
Proje ve yapım yönetiminde süre yönetimi ve denetimi, maliyet planlaması ve denetimi, risk yönetimi, örgütsel \ yönetim etkinliğini arttıracak yaklaşım, model ve teknikleri hakkında bilgi sahibi olma,
PÇ-19
Proje başlangıç, tasarım ve yapım süreçlerinde yönetimsel etkinliğe yardımcı olacak klasik ve çağdaş yönetim görüşleri ile yönetimde insan ilişkileri hakkında bilgi sahibi olma,
PÇ-20
Kendi alanında kazanmış olduğu deneyimi yeni alanlara yönlendirebilme ve stratejiler üretebilme becerisine sahip olma,
PÇ-21
Yapım yönetimi alanında kazandığı donanımı proje başlangıç, tasarım ve yapım süreçlerine aktararak, uygulayabilme becerisine sahip olma,
PÇ-22
Proje ve yapım süreci ile ilişki kurabilme, analiz etme ve değerlendirme yetkinliğine sahip olma,
PÇ-23
Bir mimari projenin Yapım Yönetimi ve Teknolojisi alanında vermesi gereken stratejik kararları alabilme ve özgün çözümler üretebilme yetkinliğine sahip olma,
PÇ-24
Taşıyıcı sistemlerin temel ilkeleri, çağdaş taşıyıcı sistemlerin gelişim ve uygulamaları hakkında bilgi sahibi olma
PÇ-25
Mimarın proje ve yapım yönetiminde üstlendiği yönetim görevleri ve yönetim etkinliğini arttıracak yaklaşım, model ve teknikler hakkında bilgi sahibi olma,
PÇ-26
Karmaşıklaşan binanın etkin ve doğru kullanımını sağlamak için tasarım aşamasından uygulama ve daha sonra işletme aşamasına kadar olan süreçte bina üst sistemini oluşturan alt sistemleri ve bina teknolojisiyle olan ilişkileri hakkında bilgi edinme ve bu ilişkiler çerçevesinde doğru değerlendirme yapabilecek eleştirel farkındalığa sahip olma,
PÇ-27
Mimari mühendislik alanında kazandığı donanımı proje başlangıç, tasarım ve yapım süreçlerine aktararak uygulayabilme becerisine sahip olma,
PÇ-28
Geniş kapsamlı programı olan bir mimari projeyi şematik tasarım aşamasından detaylı sistem geliştirme aşamasına kadar (strüktürel ve çevresel sistemler, güvenlik ve yangın koruma, bölücü sistemler, yapı kabuğu, bina servis sistemleri) geliştirme ve değerlendirme yetkinliğine sahip olma,
PÇ-29
Bir mimari projenin Mimari mühendislik alanında vermesi gereken stratejik kararları alabilme ve özgün çözümler üretebilme yetkinliğine sahip olma,
PÇ-30
Kültür varlıklarının korunmasının iki farklı ölçeği olan tek yapı ve tarihi çevre koruma ile ilgili konularda ileri düzeyde bilgi ve kavrayışa sahip olma
PÇ-31
Koruma alanının temel konuları olan restorasyon kuramları, uluslararası çağdaş koruma ilkeleri, ulusal ve uluslararası yasal ve örgütsel düzenlemeler ve kültür varlıklarının belgelenmesi ile ilgili konularda ileri düzeyde bilgi ve kavrayışa sahip olma,
PÇ-32
Tarihi yapılara çağdaş ek ve tarihi çevrede yeni yapı, tek yapı ölçeğindeki kültür varlıklarının rölöve, restitüsyon ve yeniden kullanım projelerinin hazırlanması ile ilgili konularda ileri düzeyde bilgi ve kavrayışa sahip olma,
PÇ-33
Hızla yok olmakta olan tarihi çevrelerin korunması ve sağlıklaştırılmasının aşamaları olarak ulusal ve uluslararası örneklerden yararlanılması, analitik etütlerin yapılması, morfoloji ve tipoloji çalışmalarının hazırlanması ve bu bilgiler ışığında değerlendirilme yapılması ile ilgili konularda bilgi edinme ve eleştirel farkındalığa sahip olma,
PÇ-34
Tek yapı ve tarihi çevre koruma konularında uygulama yeterliliği için gerekli bilişsel ve pratik bilgileri kazanma,
PÇ-35
Tek yapı ve tarihi çevre koruma alanlarında edindiği bilgi, kavrayış ve problem çözme becerilerini; mimarlık tarihi, şehircilik, kentsel tasarım, arkeoloji, inşaat mühendisliği ve benzeri disiplin alanlarından gelen bilgilerle bütünleştirerek disiplinler arası, çok disiplinli ve disiplinler üstü bağlamlar içerisinde uygulayabilme,
PÇ-36
Tek yapı ve tarihi çevre koruma alanlarında yeni bilgi ve yöntemler geliştirebilme ve edindiği bilgileri; farklı disiplin alanlarından gelen bilgilerle tümleştirmek için gerekli uzmanlaşmış problem çözme becerilerine sahip olma,
PÇ-37
Akademik bilgi ve tasarım süreçleri alanında araştırma, inceleme, eleştirel değerlendirme yapabilme, uygun teknikleri kullanabilme ve özgün sonuçlar üretebilme becerisine sahip olma,
PÇ-38
Tek yapı ve tarihi çevre koruma ile ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yürütebilme becerilerine sahip olma,
PÇ-39
Tek yapı ve tarihi çevre koruma alanında çözümleme gerektiren ortamlarda karar verebilme ve projeleri/akademik çalışmaları yönetebilme, alanında bir çalışmayı grup içerisinde bireysel sorumluluk alarak ortaya koyabilme ve karmaşık süreçleri yönetme ve dönüştürme yetkinliğine sahip olma,
PÇ-40
Tek yapı ve tarihi çevre koruma projelerinin gerektirdiği stratejik kararları alabilme ve etik değerlerin bilincinde olarak, özgün çözümler üretebilme yetkinliğine sahip olma,