Kentsel mekan, görsel kültür ile etkileşim içinde gerçekleşir. Mekan, ona ilişkin ürettiğimiz metinler, kelimeler, fikirler, öyküler, görseller ve onlara verdiğimiz değerler aracılığıyla, yani parça parça temsilleri aracılığıyla, anlam kazanır. Görsel ve yazılı basından sinemaya, modern görsel üretimin çeşitli ortam ve teknikleri, kentsel mekanın üretiminde etkileşimli alanlar olarak ortaya çıkar. Bu ders, yukarıda aktarılan bu etkileşimleri incelemeyi amaçlar ve 20. yüzyıl modernleşme sürecini tartışarak, bugünün mekansal üretimlerini değerlendirmeyi hedefler. Genel olarak, mekan temsillerinin bir eleştirisini sunarak, öğrencilerin üzerinde çalıştığı kentsel mekan okumaları ve haritalama yöntemleriyle kenti anlamayı ve kentte görünür olmayanı görselleştirmeyi ve betimlemeyi amaçlar.
Metin okuma, kentsel/mekansal analiz ve görsel kültür üzerine araştırmalar derste sunulur, tartışılır ve geliştiriliir.
Temel Kaynaklar
Amoroso, Nadia, 2010. The Exposed City: Mapping The Urban Invisibles. Routledge.
Corner, James; MacLean, Alex, 1996. Taking Measures Across the American Landscape. Yale Uni. Press.
Ferriss, Hugh, 2005. The Metropolis of Tomorrow. Dover Publications.
Lynch, Kevin, 1960 (1st edition). The Image of The City. The MIT Press.
Tufte, Edward R., 1990. Envisioning Information. Graphics PR.
Wurman, Richard Saul, 1999. Understanding USA. Rswinch.
Certeau, Michel de, 2008. Gündelik Hayatın Keşfi, Dost Yayınları, İstanbul.
Nora, Pierre, 2006. Hafıza Mekanları, (çev.) Mehmet Emin Özcan, Dost Yayınları, İstanbul.
Crysler, Greig, 2003. Writing Spaces, Discourses of Architecture, Urbanism and the Built Environment 1960-2000, Routledge, London.
Markus, Thomas A. And Cameron, Deborah, 2002. The Words Between the Spaces, Buildings and Language. Routledge, London.
Diğer Kaynaklar
Tschumi, Bernard, 1994. The Manhattan Transcripts. Wiley.
Barbara A. and Perliss A., 2006. Invisible Architecture: Experiencing Places through the Sense of Smell. Milano: Skira.
Berger, J., 1972. Ways of Seeing. New York: Penguin Books.
Bloomer, K. C. and Moore, C. W., 1977. Body, Memory and Architecture. New Haven: Yale University Press.
Cresswell, T., 2006. On the Move: Mobility in the Modern Western World. London: Routledge, pp.1-25.
Colomina B. ed., 1992. Sexuality and Space. New York: Princeton Architectural Press.
Gibson, J.J., 1966. The Senses Considered as Perceptual Systems. Boston: Houghton Mifflin Co.
Grosz, E., 1994. Volatile Bodies: Towards a Corporeal Feminism. Indianapolis: Indiana University Press.
Henry Dreyfuss Associates, 1974. Body Measurements. Boston: MIT Press.
Hill J. ed., 1998. Introduction in Occupying Architecture: Between the Architect and the User, London: Routledge.
Imrie, R., 2003. Architects’ Conceptions of the Human Body. Environment and Planning D: Society and Space, 21, pp.47-65.
Merleau-Ponty M., 1964. The Primacy of Perception And Other Essays on Phenomenological Psychology, the Philosophy of Art, History and Politics. J. Edie, ed. USA: Northwestern University Press.
Pallasmaa, J., 2005. The eyes of the skin: Architecture and the senses. London: Wiley‐Academy.
Tschumi, B., 1981. The Manhattan Transcripts. London: Academy Editions.
Tschumi, B., 1996. Architecture and Disjunction. Cambridge and Massachusetts: The MIT Press.
Tschumi, B., 2012. Architecture Concepts: Red Is Not A Color. New York: Rizzoli.
Zumthor, P., 1998. Thinking Architecture. Basel and Boston: Birkhauser.
Haftalık Ders Programı
Hafta
Dersin İçeriği
Öğretim Yöntem ve Teknikleri
1. Hafta
Dersin içeriği, giriş, kavramlar ve çerçeve.
Sunum ve tartışma
2. Hafta
Modernite, görsel kültür ve kentsel mekanın temsili
Sunum ve tartışma
3. Hafta
Görsel kültür ve kentsel mekanın temsili: okuma 1
Sunum ve tartışma
4. Hafta
Görsel kültür ve kentsel mekanın temsili: okuma 2
Sunum ve tartışma
5. Hafta
Görsel kültür ve kentsel mekanın temsili: okuma 3
Sunum ve tartışma
6. Hafta
Genel tartışma ve ödev konularının belirlenmesi
Sunum ve tartışma
7. Hafta
Basılı yayında mimari temsil 1
Sunum ve tartışma
8. Hafta
Basılı yayında mimari temsil 2
Sunum ve tartışma
9. Hafta
Genel tartışma ve ödevlerin ara değerlendirmesi
Sunum ve tartışma
10. Hafta
Film okumaları 1
Film gösterimi ve tartışma
11. Hafta
Film okumaları 2
Film gösterimi ve tartışma
12. Hafta
Film okumaları 3
Film gösterimi ve tartışma
13. Hafta
Film okumaları 4
Film gösterimi ve tartışma
14. Hafta
Öğrenci sunuşları
Sunum ve tartışma
15. Hafta
16. Hafta
17. Hafta
Değerlendirme Ölçütleri
Ölçüt Tipleri
Adet
Yüzdesi(%)
Ödevler / Dönem Ödevi / Sunum
1
20
Derse Devam / Katılım
14
20
Final
1
60
ÖÇ-1
I. Kentsel mekanı sosyo-kültürel bağlamı içinde değerlendirebilir.
ÖÇ-2
II. Kentsel mekanın temsillerini görsel kültür katmanlarının oluşumları bağlamında inceleme becerisine sahip olur.
ÖÇ-3
III. 20. yüzyıl modern kent kültürü süreçleri hakkında bilgi edinir.
ÖÇ-4
IV. Kentsel mekanın temsiline ilişkin eleştirel okumalar ve derinlikli tartışmalar yapabilir.
ÖÇ-5
V. Mimari üretim sürecinde disiplinlerarası etkileşimi kavrayabilir ve yaratıcı ve eleştirel düşünme ile yeni bakış açıları ve yöntemler geliştirebilir.
ÖÇ-6
VI. Ders kapsamında sunulan okumalarla ve yaptığı kültürel/tarihsel incelemelerle bir kentsel araştırma / haritalama / görselleştirme hazırlayabilir.
Program Çıktıları
PÇ-1
Mimarlık kuramı ile tasarım yöntemleri ve felsefesi alanında eleştirel ve özgün üretim yapılabilecek bilgiye sahip olma.(BİLGİ)
PÇ-2
Toplumsal ve kültürel coğrafya, mekan ve zaman kavramları alanında eleştirel ve özgün üretim yapılabilecek bilgiye sahip olma. (BİLGİ
PÇ-3
İnsan – çevre – davranış olguları çerçevesinde insan / toplum ve yapılı fiziksel çevre arasındaki ilişki alanında eleştirel ve özgün üretim yapılabilecek bilgiye sahip olma. (BİLGİ)
PÇ-4
Mimari tasarım ve diğer bilgi alanlarından edindiği deneyimi yeni alanlara yönlendirebilme ve stratejiler üretebilme becerisine sahip olma. (BECERİ)
PÇ-5
Akademik bilgi ve tasarım süreçleri alanında araştırma, inceleme, değerlendirme yapabilme, uygun teknikleri kullanabilme, özgün sonuçlar üretebilme becerisine sahip olma. (BECERİ)
PÇ-6
Lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak kuramsal ve uygulamalı mimari tasarım bilgisini kullanabilme becerisine sahip olma. (BECERİ)
PÇ-7
Mimarlık kavramları çerçevesinde mimarlık ürünlerini analiz etme ve değerlendirme yetkinliğine sahip olma. (YETKİNLİK)
PÇ-8
Mimari tasarım, mimarlık kuramı ve yapı üretimi ile toplum bilimleri, psikoloji, felsefe, ekonomi – politik gibi diğer beşeri bilimler arasında ilişki kurabilme yetkinliğine sahip olma.(YETKİNLİK)
PÇ-9
Kendi alanında, bireysel ve/veya grup içinde yapılmış bir çalışmayı bir yabancı dilde, gereken bilgisayar programlarını kullanarak sözlü, yazılı ve görsel, sistemli bir biçimde aktarabilme yetkinliğine sahip olma. (YETKİNLİK)
PÇ-10
Kentsel tasarım ihtiyacını ortaya çıkaran ve aynı zamanda tasarım projesinin temel çıktıları arasında olan sosyo-ekonomik ve mekânsal unsur ve süreçler hakkında bilgi edinme ve kavrama,
PÇ-11
Kentsel tasarımın; mimarlık, planlama, ekonomi, sosyoloji gibi diğer çalışma alanlarıyla ilişkileri ve bu ilişkilerden doğacak tehdit ve potansiyeller konusunda bilgi edinme ve eleştirel farkındalığa sahip olma,
PÇ-12
Bir kentsel tasarım projesini ya da tasarım alanındaki araştırmasını, çok disiplinli bir süreçte, kuramsal ve uygulamaya dönük bilgi altyapısını kullanarak ve yeni yöntem ve bilgiler geliştirerek ortaya koyabilme becerisine sahip olma,
PÇ-13
Sosyo-ekonomik ve mekânsal unsur ve süreçleri kentsel tasarım süreci içerisinde yönlendirebilme becerisine sahip olma,
PÇ-14
Kentsel tasarım alanında gerçekleştirdiği bir çalışmayı bireysel olarak sürdürme yetkinliğine sahip olma,
PÇ-15
Kentsel tasarım alanında gerçekleştirdiği bir çalışmayı grup içerisinde bireysel sorumluluk alarak ortaya koyabilme ve karmaşık süreçleri çözebilme yetkinliğine sahip olma,
PÇ-16
Özgün bir akademik / bilimsel çalışma yapma, sunma ve diyalektik çerçevede tartışma yetkinliğine sahip olma,
PÇ-17
Bir kentsel tasarım projesinin gerektirdiği stratejik kararları alabilme ve etik değerlerin bilincinde olarak, özgün çözümler üretebilme yetkinliğine sahip olma,
PÇ-18
Proje ve yapım yönetiminde süre yönetimi ve denetimi, maliyet planlaması ve denetimi, risk yönetimi, örgütsel \ yönetim etkinliğini arttıracak yaklaşım, model ve teknikleri hakkında bilgi sahibi olma,
PÇ-19
Proje başlangıç, tasarım ve yapım süreçlerinde yönetimsel etkinliğe yardımcı olacak klasik ve çağdaş yönetim görüşleri ile yönetimde insan ilişkileri hakkında bilgi sahibi olma,
PÇ-20
Kendi alanında kazanmış olduğu deneyimi yeni alanlara yönlendirebilme ve stratejiler üretebilme becerisine sahip olma,
PÇ-21
Yapım yönetimi alanında kazandığı donanımı proje başlangıç, tasarım ve yapım süreçlerine aktararak, uygulayabilme becerisine sahip olma,
PÇ-22
Proje ve yapım süreci ile ilişki kurabilme, analiz etme ve değerlendirme yetkinliğine sahip olma,
PÇ-23
Bir mimari projenin Yapım Yönetimi ve Teknolojisi alanında vermesi gereken stratejik kararları alabilme ve özgün çözümler üretebilme yetkinliğine sahip olma,
PÇ-24
Taşıyıcı sistemlerin temel ilkeleri, çağdaş taşıyıcı sistemlerin gelişim ve uygulamaları hakkında bilgi sahibi olma
PÇ-25
Mimarın proje ve yapım yönetiminde üstlendiği yönetim görevleri ve yönetim etkinliğini arttıracak yaklaşım, model ve teknikler hakkında bilgi sahibi olma,
PÇ-26
Karmaşıklaşan binanın etkin ve doğru kullanımını sağlamak için tasarım aşamasından uygulama ve daha sonra işletme aşamasına kadar olan süreçte bina üst sistemini oluşturan alt sistemleri ve bina teknolojisiyle olan ilişkileri hakkında bilgi edinme ve bu ilişkiler çerçevesinde doğru değerlendirme yapabilecek eleştirel farkındalığa sahip olma,
PÇ-27
Mimari mühendislik alanında kazandığı donanımı proje başlangıç, tasarım ve yapım süreçlerine aktararak uygulayabilme becerisine sahip olma,
PÇ-28
Geniş kapsamlı programı olan bir mimari projeyi şematik tasarım aşamasından detaylı sistem geliştirme aşamasına kadar (strüktürel ve çevresel sistemler, güvenlik ve yangın koruma, bölücü sistemler, yapı kabuğu, bina servis sistemleri) geliştirme ve değerlendirme yetkinliğine sahip olma,
PÇ-29
Bir mimari projenin Mimari mühendislik alanında vermesi gereken stratejik kararları alabilme ve özgün çözümler üretebilme yetkinliğine sahip olma,
PÇ-30
Kültür varlıklarının korunmasının iki farklı ölçeği olan tek yapı ve tarihi çevre koruma ile ilgili konularda ileri düzeyde bilgi ve kavrayışa sahip olma
PÇ-31
Koruma alanının temel konuları olan restorasyon kuramları, uluslararası çağdaş koruma ilkeleri, ulusal ve uluslararası yasal ve örgütsel düzenlemeler ve kültür varlıklarının belgelenmesi ile ilgili konularda ileri düzeyde bilgi ve kavrayışa sahip olma,
PÇ-32
Tarihi yapılara çağdaş ek ve tarihi çevrede yeni yapı, tek yapı ölçeğindeki kültür varlıklarının rölöve, restitüsyon ve yeniden kullanım projelerinin hazırlanması ile ilgili konularda ileri düzeyde bilgi ve kavrayışa sahip olma,
PÇ-33
Hızla yok olmakta olan tarihi çevrelerin korunması ve sağlıklaştırılmasının aşamaları olarak ulusal ve uluslararası örneklerden yararlanılması, analitik etütlerin yapılması, morfoloji ve tipoloji çalışmalarının hazırlanması ve bu bilgiler ışığında değerlendirilme yapılması ile ilgili konularda bilgi edinme ve eleştirel farkındalığa sahip olma,
PÇ-34
Tek yapı ve tarihi çevre koruma konularında uygulama yeterliliği için gerekli bilişsel ve pratik bilgileri kazanma,
PÇ-35
Tek yapı ve tarihi çevre koruma alanlarında edindiği bilgi, kavrayış ve problem çözme becerilerini; mimarlık tarihi, şehircilik, kentsel tasarım, arkeoloji, inşaat mühendisliği ve benzeri disiplin alanlarından gelen bilgilerle bütünleştirerek disiplinler arası, çok disiplinli ve disiplinler üstü bağlamlar içerisinde uygulayabilme,
PÇ-36
Tek yapı ve tarihi çevre koruma alanlarında yeni bilgi ve yöntemler geliştirebilme ve edindiği bilgileri; farklı disiplin alanlarından gelen bilgilerle tümleştirmek için gerekli uzmanlaşmış problem çözme becerilerine sahip olma,
PÇ-37
Akademik bilgi ve tasarım süreçleri alanında araştırma, inceleme, eleştirel değerlendirme yapabilme, uygun teknikleri kullanabilme ve özgün sonuçlar üretebilme becerisine sahip olma,
PÇ-38
Tek yapı ve tarihi çevre koruma ile ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yürütebilme becerilerine sahip olma,
PÇ-39
Tek yapı ve tarihi çevre koruma alanında çözümleme gerektiren ortamlarda karar verebilme ve projeleri/akademik çalışmaları yönetebilme, alanında bir çalışmayı grup içerisinde bireysel sorumluluk alarak ortaya koyabilme ve karmaşık süreçleri yönetme ve dönüştürme yetkinliğine sahip olma,
PÇ-40
Tek yapı ve tarihi çevre koruma projelerinin gerektirdiği stratejik kararları alabilme ve etik değerlerin bilincinde olarak, özgün çözümler üretebilme yetkinliğine sahip olma,