Bu dersin amacı, Sözlük Bilimini yakından tanımak, sözlük oluşturmanın esasını kavramaktır. Bu vesileyle köken bilgisini geliştirmek.
Ön Koşullar
XXX Ders Adı...
Eş Koşullar
XXX Ders Adı...
Özel Koşullar
Dersin alınabilmesi için öğrenciden beklenen asgari yeterlilikler.(Örnekler: Yabancı dil seviyesi, derse devam, önceden edindiği kurumsal yeterlilikler vs. gibi)
Öğretim Üyeleri
Prof. Dr. Hacı Ömer Karpuz
Asistanlar
Ders Gün,Saat ve Yeri
Perşembe, 09.00-12.00 1C-15
Görüşme Saatleri ve Yeri
Prof. Dr. Hacı Ömer Karpuz, 3D-19
Öğretim Yöntem ve Teknikleri
- Anlatım, Araştırma, mukayeseli uygulama
Temel Kaynaklar
-Atalay, Besim ( 1986), Divanü Lügat'it- Türk I-II-III , TDK Yay.,Ankara.
Atalay, Besim ( 1945), Et- Tuhfetüt-üzZekiyye fil- Lügat-it Türkiyye, TDK Yay., İstanbul.
Caferoğlu, Ahmet (1938), Uygur Sözlüğü, İstanbul.
Eren, Hasan, (1999), Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü, Bizim Büro Yayınları, Ankara.
Gülensoy, Tuncer( 2007), Türkiye Türkçesindeki Türkçe Sözcüklerin ( Tarihi- Yaşayan Türk Lehçeleri, Anadolu Ağızları ve Altay Dilleri ile Karşılaştırmalı) Köken Bilgisi Sözlüğü, TDK Yay., Ankara.
Barutçu Özönder, F. Sema (Haz.) (1996), Ali Şir Nevayi, Muhakemetü'l- Lügateyn, TDK Yay., Ankara.
Diğer Kaynaklar
-Ercilasun, Ahmet (vd.) (1991), Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Sözlüğü, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
Haftalık Ders Programı
Hafta
Dersin İçeriği
Öğretim Yöntem ve Teknikleri
1. Hafta
Sözlük Bilimi çalışmalarının dil incelemeleri
içindeki yeri ve günümüze kadar sözlük bilimi çalışmalarının geçirdiği aşamalar.
Anlatım
2. Hafta
Sözlük türleri
Anlatım
3. Hafta
Sözlük türleri
Anlatım, tartışma
4. Hafta
Sözlük Yapımcılığına tarihsel bakış; Türk Dilinin ilk sözlükleri
Okuma, anlatım
5. Hafta
Sözlük yapımcılığına tarihsel bakış; Türk Dilinin İlk sözlükleri
Anlatım, tartışma
6. Hafta
Eski Türkçenin Sözlükleri
Anlatım
7. Hafta
Türk Dilinin Etimolojik Sözlükleri (Clauson,Sevortyan, Tietze vd.)
Tartışma, okuma
8. Hafta
Vize
Vize
9. Hafta
İki Dilli Sözlükler
Anlatım
10. Hafta
Terim Sözlükleri
Anlatım, okuma
11. Hafta
Kavram Karşılama Yolları
Tartışma, anlatım
12. Hafta
Kavram Karşılama Yolları
Tartışma, anlatım
13. Hafta
Sözlük Yapımcılığının yararlandığı İnceleme Alanları: Köken bilimi ve Ses Bilimi
Anlatım, tartışma
14. Hafta
Uluslararası fonetik alfabe, seslerin çevri
yazımı, transkripsiyon işaretleri.
Anlatım, tartışma.
15. Hafta
Önemli, tarihi sözlükler üzerinde inceleme
Tartışma, anlatım, okuma
16. Hafta
Final
Final
17. Hafta
Final
Final
Değerlendirme Ölçütleri
Ölçüt Tipleri
Adet
Yüzdesi(%)
Ara sınav(lar)
1
30
Ödevler / Dönem Ödevi / Sunum
1
20
Final
1
50
ÖÇ-1
Türkçenin söz varlığının özelliklerini ve söz varlığındaki ögeleri tanır.
ÖÇ-2
Türkçenin söz varlığını etkin bir biçimde kullanır.
ÖÇ-3
Söz varlığındaki değişimleri fark eder.
ÖÇ-4
Türk sözlükçülüğünün tarihini ve ilkelerini araştırır.
ÖÇ-5
Türk dili sözlükleri hakkında bilgi edinir.
ÖÇ-6
Sözlük birimleriyle ilgili anlam olaylarını inceler.
ÖÇ-7
Yurt dışında yapılmış sözlük çalışmalarını tanır.
ÖÇ-8
Devrelere göre türk dili sözlüklerini tanır.
ÖÇ-9
Sözlük kullanmayı öğrenir.
ÖÇ-10
Söz varlığını geliştirmede sözlüğün önemini anlar.
Program Çıktıları
PÇ-1
Alanındaki kuramsal, uygulamalı bilgileri ve metinleri yine alana has yöntemlerle toplar, yorumlar ve disiplinler arası çözümlemeler yaparak bir senteze ulaştırır.
PÇ-2
Klasik dönem Türk Dünyası edebiyatlarının tarihsel ve kültürel alt yapısını kavrar, döneme ait metinlerin dil özelliklerini tanır ve edebi açıdan değerlendirir. Aynı zamanda müşterek kültür coğrafyasında üretilen ilmi ve tasavvufi eserleri tanır.
PÇ-3
Türk Dili ve Edebiyatının metinlerini başlangıcından günümüze kadar edebi ve filolojik açıdan değerlendirebilir.
PÇ-4
Türkçenin tarihi alfabelerini özgün metinler üzerinden takip eder, doğu ve batı edebiyatı metinleri ile karşılaştırma yaparak metin çözümlemesi yapar.
PÇ-5
Klasik Türk şiir geleneği içerisinde teşekkül eden ekolleri ve üslupları tanır. Bu ekol ve üsluplara ait çeşitli metinleri okur ve yorumlar.
PÇ-6
Türk Dili ve Edebiyatı alanında lisansüstü düzeyde akademik araştırma ve çalışma yapabilmenin temel bilgi ve becerilerine sahip olur.
PÇ-7
Tarihi ve modern Türk lehçelerine ait metinleri tanır, bu metinleri sözlük bilim, köken bilim, anlam bilim, fonetik ve morfolojik açıdan inceleyebilir ve bu lehçeleri birbirleriyle karşılaştırabilir.
PÇ-8
Bilimsel araştırma yöntemlerini temel alarak yazılı ve sözlü kaynaklara ulaşma becerisine sahip olur, alan araştırması yapar.
PÇ-9
Sözlü kültür bağlamında üretilmiş anonim ve ferdi eserlerde, halk kültürü unsurlarını ve folklorik malzelemeleri tespit ve tasnif eder.
PÇ-10
Türk Dili ve Edebiyatının tarihten günümüze dil, edebiyat, sanat ve kültürünü, derinlemesine irdeleme ve inceleme imkanı bulur.
